Αρχική

Το τοποθετήσαμε σε κουτί με τρύπες και εφημερίδα σε λωρίδες στο πάτο του και με το πρώτο λεωφορείο του ΚΤΕΛ Ζακύνθου το στείλαμε στην Αθήνα στην AΝΙΜΑ, με την οποία είχαμε ήδη επικοινωνήσει.

Η AΝΙΜΑ το παρέλαβε και μας ενημέρωσε πως είναι τραυματισμένο στο φτερό και πολύ εξαντλημένο. Ελπίζουμε να γίνει καλά και να επιστρέψει στο φυσικό του περιβάλλον σύντομα!

Ευχαριστούμε πολύ το ΚΤΕΛ Ζακύνθου για την μεταφορά!"

ΟΔΗΓΙΕΣ για Διάσωση Πεπλόγλαυκας ή Τυτώ (αγγλ. Barn Owl)

Όταν βρεθείτε σε ένα περιστατικό διάσωσης μια κουκουβάγιας πρέπει πρώτα να αναγνωρίσετε το είδος της και μετά να δείτε αν πρόκειται για ενήλικο άτομο ή νεαρό άτομο.

Αν είναι νεαρό άτομο, είναι πάντα σκόπιμο να ελέγχετε την κατάστασή της, πριν την επιστρέψετε στη φωλιά. Αν δεν έχει τίποτα και απλώς έχει πέσει από την φωλιά, τότε πρέπει να την ξαναβάλετε πίσω.  Οι κουκουβάγιες έχουν μικρή αίσθηση της όσφρησης και δεν θα απορρίψουν τα μικρά τους απλά και μόνο επειδή τα έχουν χειριστεί.

Επειδή είναι αδύνατο να συλλάβετε μια υγιή ενήλικη κουκουβάγια, μια κουκουβάγια που προσεγγίζεται και συλλαμβάνεται σχετικά εύκολα, έχει πρόβλημα! Πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί για να μην της προκαλέσετε περαιτέρω τραυματισμό.

Προσοχή στα μικρά!

Ένας νεοσσός ή ξεπεταρούδι κουκουβάγια Τυτώ στο έδαφος πρέπει να μαζεύεται! Οι νεαρές κουκουβάγιες Τυτώ που έχουν πέσει από τη φωλιά συνήθως αγνοούνται από τους ενήλικες και θα πεθάνουν αν δεν τις επαναφέρετε. Εάν είστε βέβαιοι ότι είναι υγιής και δεν είναι λιποβαρής, παρακαλείστε να την επαναφέρετε στη φωλιά.  Αν έχετε μαζέψει μια νεαρή κουκουβάγια Τυτώ ή κάποιος σας έχει φέρει μια νεαρή κουκουβάγια Τυτώ, θα πρέπει να επικοινωνήσετε άμεσα με ένα Κέντρο Διάσωσης!

Πώς πρέπει να «μαζέψετε» την κουκουβάγια;

-Φορέστε γάντια ανθεκτικά (π.χ. δερμάτινα εργασίας) αν η κουκουβάγια είναι ζωηρή.

-Αν δεν έχετε γάντια, δοκιμάστε να ρίξετε απαλά μια πετσέτα ή κάτι παρόμοιο πάνω της και αφήστε την να πιαστεί από την πετσέτα ενώ εσείς προσπαθείτε να την περικυκλώσετε με τα χέρια σας από πίσω.

-Πιάστε απαλά την κουκουβάγια από πίσω, έτσι ώστε οι αντίχειρές σας να βρίσκονται μαζί στην πλάτη της (πάνω στη σπονδυλική της στήλη), τα δάχτυλά σας να περικλείουν πλήρως τα διπλωμένα φτερά της και τα πόδια της να εκτείνονται προς τα έξω ανάμεσα στα δάχτυλά σας.

-Αν χρειαστεί να κρατήσετε το πουλί για αρκετή ώρα και αυτό φαίνεται πολύ υπάκουο, μπορείτε να αλλάξετε τη λαβή σας, αλλά να έχετε πάντα τον έλεγχο των ποδιών - μπορούν να κάνουν μεγαλύτερη ζημιά από το ράμφος.

Πώς πρέπει να «φιλοξενείται» (περιορίζεται) η κουκουβάγια Τυτώ;

-Σε ένα κουτί μεταφοράς κατοικίδιων ζώων με συμπαγή πλευρά και μια μεγάλη διπλωμένη πετσέτα στο εσωτερικό του για να μπορεί να πιαστεί το πουλί, ή,

-Ένα ασφαλές κουτί από χαρτόνι, περίπου 30 x 30 x 60 cm, με μια πετσέτα μέσα και μερικές τρύπες εξαερισμού, ή,

-Εάν έχετε μόνο ένα κλουβί με συρμάτινο πλέγμα, καλύψτε το (σχεδόν εξ ολοκλήρου)με πετσέτες για να ελαχιστοποιήσετε την πιθανότητα ζημιάς στα φτερά.

-Φυλάξτε το κάπου ήσυχα και σε θερμοκρασία δωματίου ή ελαφρώς θερμότερη.

-Αν το πουλί μπορεί να δει έξω από οτιδήποτε μεγαλύτερο από μια μικρή τρύπα, σκεπάστε το.

-Προσέξτε να μην κρυώσει ή υπερθερμανθεί η κουκουβάγια και αποφύγετε να την κρατάτε οπουδήποτε είναι πιο πιθανό να αφυδατωθεί.

-Μια κουκουβάγια που έχει ένα σημαντικό κάταγμα οστού (όπως ένα σπασμένο φτερό)δεν θα πρέπει να διατηρείται σε έναν μεγάλο «περιέκτη» και θα πρέπει, αν είναι δυνατόν, να τυλίγεται σε κάτι όπως μια μεγάλη πετσέτα ή ενδεχομένως να τοποθετείται σε ένα χαλαρά υφασμένο σάκο από υφασμάτινη σακούλα ή κάτι παρόμοιο. Να θυμάστε ότι η κουκουβάγια πρέπει να μπορεί να αναπνέει και να μην μπερδεύεται. Ο στενός περιορισμός όπως αυτός αυξάνει τον κίνδυνο υπερθερμίας(υπερθέρμανσης), αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις, το ελαφρύ τύλιγμα μιας κακοποιημένης κουκουβάγιας (ή η τοποθέτησή της σε ένα ελαφρώς μικρότερο σε μέγεθος δοχείο) θα είναι ωφέλιμο, εκτός αν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι υψηλή.

-Ανεξάρτητα από την κατάστασή της και την ποσότητα του περιτυλίγματος, βεβαιωθείτε ότι το δοχείο είναι καλά κλεισμένο - η κουκουβάγια μπορεί να φτεροκοπίσει ανά πάσα στιγμή.

Τι γίνεται αν η κουκουβάγια έχει μπλεχτεί ή παγιδευτεί;

 Μερικές φορές οι κουκουβάγιες μπλέκονται σε διάφορους τύπους δικτυών. Ο απεγκλωβισμός μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολος- εάν είναι απαραίτητο, το δίχτυ γύρω της πρέπει να κοπεί και το πουλί να μεταφερθεί γρήγορα σε έναν έμπειρο κτηνίατρο ή αποκαταστάτη για να αφαιρεθεί το δίχτυ. Υπάρχουν πολλές πιθανότητες πλήρους ανάρρωσης!  Μερικές φορές κουκουβάγιες βρίσκονται κρεμασμένες σε συρματοπλέγματα. Συνήθως ένα ή περισσότερα αγκάθια έχουν τρυπήσει το φτερό μεταξύ οστού και τένοντα και μια παρατεταμένη πάλη έχει ως αποτέλεσμα σοβαρό μπέρδεμα, μεγάλη βλάβη των μαλακών μορίων, πολλαπλές πληγές από τρυπήματα και πολύ συχνά και κάταγμα του φτερού. Το κόψιμο του σύρματος δεν είναι πάντα η καλύτερη λύση, αν και δύσκολο, είναι καλύτερα να γίνει ξεμπέρδεμα επί τόπου. Τα σοβαρά τραυματισμένα θύματα πρέπει να λαμβάνουν άμεση κτηνιατρική φροντίδα, αλλά ακόμη και έτσι η πλήρης ανάρρωση είναι εξαιρετικά απίθανη.

Οι κουκουβάγιες Τυτώ παγιδεύονται μερικές φορές σε γούρνες νερού. Ένα διασωθέν πουλί που παλεύει στο νερό για αρκετή ώρα είναι πολύ πιθανό να είναι εξαντλημένο, υπογλυκαιμικό (χαμηλό σάκχαρο στο αίμα) και υποθερμικό (χαμηλή θερμότητα του σώματος). Τέτοια πτηνά θα πρέπει πρώτα να ζεσταθούν, στη συνέχεια να τους δοθεί ζεστό νερό με γλυκόζη και στη συνέχεια να στεγνώσουν. Ενώ αφήνετε την κουκουβάγια να στεγνώσει, προσέξτε να μην την παγώσετε ή την αφυδατώσετε.

Μην ξεχνάτε να καταγράφετε τις συνθήκες και την ακριβή τοποθεσία που βρέθηκε η τραυματισμένη Τυτώ.

Και μην ξεχνάτε, αν η κουκουβάγια Τυτώ είναι τραυματισμένη ή δεν μπορείτε να την αξιολογήσετε μόνοι σας, θα πρέπει να επικοινωνήσετε ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ με έναν έμπειρο κτηνίατρο ή έναν αποκαταστάτη πτηνών την ίδια ημέρα ή το πρώτο πράγμα που θα κάνετε το επόμενο πρωί (ΑΝΙΜΑ (Αθήνα) 6972664675, ΔΡΑΣΗ για την ΑΓΡΙΑ ΖΩΗ (Θεσ/νίκη) 6979914852)

Το Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε διάσωση ενός γερακιού που βρέθηκε στον επαρχιακό δρόμο Αργαλαστής- Ξινόβρυσης. Το εντόπισαν δύο νεαρά άτομα, ο Ιωάννης Γούλας και η Στυλιανή Παπαδάκη, εγκλωβισμένο σε συστάδα δέντρων. Οι πρώτες προσπάθειες να το ελευθερώσουν απέβησαν άκαρπες, καθώς δεν διέθεταν τον κατάλληλο εξοπλισμό για την περισυλλογή του.

Για αυτόν τον λόγο απευθύνθηκαν στα μέλη του πυροσβεστικού κλιμακίου Αργαλαστής, τα οποία αμέσως ανταποκρίθηκαν και έγινε η περισυλλογή.  Αμέσως μετά άρχισε ένας «αγώνας δρόμου», καθώς το γεράκι είχε χτυπήματα στο πόδι και στη φτερούγα του και έπρεπε άμεσα να φτάσει στην ΑΝΙΜΑ της Αθήνας.  Μετά από συνεννόηση με την ΑΝΙΜΑ παραδόθηκε στα χέρια του κ. Σκοτεινιώτη Ιωάννη, μέλους της Προσκοπικής Ομάδας Διάσωσης Άγριας Ζωής (Π.Ο.Δ.Α.Ζ.). Το τραυματισμένο γεράκι, είδος Σφηκιάρης, ήταν μήκους 60 εκατοστών με άνοιγμα φτερούγας 180 εκατοστά.  Καθαρίστηκε, ταΐστηκε και ενυδατώθηκε σύμφωνα με τις οδηγίες που δόθηκαν από την υπεύθυνη της ΑΝΙΜΑ.

Την επόμενη ημέρα, Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου, τακτοποιήθηκε κατάλληλα σε καινούργιο κουτί και ταξίδεψε για την Αθήνα. «Θέλουμε να ευχαριστήσουμε τα δύο νεαρά παιδιά για την ευαισθησία που δείξανε για το τραυματισμένο γεράκι και την άμεση και εύστοχη κινητοποίησή τους για τη διάσωσή του. Επίσης, να ευχαριστήσουμε τα μέλη του πυροσβεστικού κλιμακίου Αργαλαστής που ανταποκρίθηκαν με τη σειρά τους στο κάλεσμα των νεαρών παιδιών. Τέλος, για ακόμη μια φορά, να ευχαριστήσουμε τον πρόεδρο των Υπεραστικών Γραμμών Μαγνησίας, κ. Κολυνδρίνη, που στάθηκε πάλι αρωγός στη δωρεάν μεταφορά του γερακιού προς την ΑΝΙΜΑ Αθήνας. Το γεράκι που περισυλλέξαμε είναι το μεγαλύτερο τραυματισμένο ζώο που έφτασε στα χέρια μας (Π.Ο.Δ.Α.Ζ. 6ου Συστήματος Αεροπροσκόπων Βόλου)στην περιοχή της Μαγνησίας από την ημέρα που ξεκινήσαμε τις διασώσεις. Επίσης ευχαριστούμε την εφημερίδα " Η Θεσσαλία"και τον ραδιοφωνικό σταθμό 9,86 για την φιλοξενία και την ενημέρωση των πολιτών για την ενημέρωση του έργου μας."

Σφηκιάρης, Πέρνης ο μελισσοφάγος (Pernis apivorus)

Μεσαίου μεγέθους αρπακτικό που προτιμά δάση φυλλοβόλων με μεγάλα διάκενα. Μοιάζει με τη γερακίνα, από την οποία διακρίνεται από τη μακρύτερη ουρά και από το γκρίζο ράμφος. Τρέφεται με έντομα (κυρίως σφήκες και μέλισσες) και λιγότερο με μικρά πτηνά, τρωκτικά και αυγά.  Στην Ελλάδα το είδος παρουσιάζει ευρεία κατανομή αν και τα περισσότερα ζευγάρια ενδημούν σε Στερεά Ελλάδα, Μακεδονία και Θράκη. Ο συνολικός αριθμός ζευγαριών του είδους στην χώρα μας υπολογίζεται σε 1.000-2.000. Τυπικό δασόβιο είδος ο Σφηκιάρης απαντάταιτόσο σε ώριμα δάση όσο και σε νεαρές συστάδες με ξέφωτα ή καλλιέργειες.

Ενδιαίτημα
Καλοκαιρινός επισκέπτης στην Ευρώπη ο Σφηκιάρης συναντάται σε όλες τις χώρες. Η γεωγραφική του εξάπλωση περιλαμβάνει την τροπική Αφρική σαν περιοχή διαχείμασης ενώ σαν περιοχή αναπαραγωγής περιλαμβάνει την Ευρώπη, την κεντρική Ασία και μέρος της μέσης ανατολής, όπως το Ιράν και την Συρία. Στην Ευρώπη απουσιάζει από την Ισλανδία, την Ιρλανδία, την βόρειο Σκανδιναβία και την νότια Ισπανία ενώ στην Ρωσία φτάνει μέχρι την δυτική Σιβηρία. Στην Ελλάδα έχει αρκετά ευρεία διανομή στην ηπειρωτική χώρα καθώς και σε μερικά νησιά του βόρειου και ανατολικού Αιγαίου όπως την Λέσβο, την Σκόπελο και την Σκιάθο. Στην Πελοπόννησο είναι αρκετά αραιή η παρουσία του, σύμφωνα με τα λιγοστά στοιχεία που υπάρχουν, ενώ είναι πιο έντονη η παρουσία του στην δυτική Στερεά Ελλάδα, την Θράκη και την Μακεδονία. Στην Κύπρο είναι κυρίως περαστικό κατά τις μεταναστεύσεις του.
Τυπικό δασόβιο είδος ο Σφηκιάρης απαντάται τόσο σε ώριμα δάση όσο και σε νεαρές συστάδες με ξέφωτα ή καλλιέργειες.
Διατροφή
Ο Σφηκιάρης σπάνια θα τραφεί με μικρά θηλαστικά ή πουλιά. Η κύρια τροφή του είναι οι προνύμφες σφηκών και μελισσών που ξεθάβει, μαζί με τις φωλιές, από το χώμα. Το πολύ πυκνό φτέρωμα στο πρόσωπο τον προστατεύει από τα τσιμπήματά τους.  Τρώει επίσης και άλλα έντομα αλλά δεν λέει όχι και στα φρούτα.
Αναπαραγωγή
Φωλιάζει σε δέντρα την περίοδο Απρίλιο - Μάιο όπου γεννά 2 αυγά τα οποία επωάζει για 30-37 ημέρες. Τα νεαρά πτερώνονται μετά από 45 ημέρες ενώ η περίοδος της επιστροφής στις περιοχές διαχείμασης ξεκινά στην από τα μέσα Αυγούστου μέχρι τα μέσα Οκτώβρη.

Πως θα τον αναγνωρίσουμε: Το σώμα του είναι λεπτό και τα πόδια αδύνατα. Το κεφάλι είναι πολύ μικρό, ενώ ο λαιμός είναι μακρύς. Το μικρό τεφρωπό κεφάλι του μοιάζει με του Περιστεριού και στηρίζεται σε σχετικά μακρύ λαιμό. Το φτέρωμά του ποικίλλει: το πάνω μέρος είναι σκουροκάστανο με αχνές λευκές πιτσιλιές ενώ το κάτω μέρος έχει έντονες σκοτεινοκάστανες κηλίδες και μερικές φορές είναι τελείως καστανό. Τα μάτια του είναι κιτρινωπά και η μακριά ουρά του έχει μια σκούρα ράβδωση και δύο στενότερες κοντά στη βάση. Τα ανήλικα έχουν συχνά κρεμ αποχρώσεις στο κεφάλι και ραβδωτές καφετιές γραμμές στο κάτωμέρος.

Πιθανές απειλές. Η καταστροφή των ανοικτών δρυοδασών και γενικά η μείωση των ανοικτών λιβαδιών περιορίζει σταδιακά τις περιοχές διατροφής του είδους. Ο πληθυσμός του εκτιμάται σε 110.000-160.000ζευγάρια και θεωρείται πως αποτελεί και το 75% του παγκόσμιου πληθυσμού(BirdLife International 2004). Στην Ελλάδα το είδος παρουσιάζει ευρεία κατανομή αν και τα περισσότερα ζευγάρια ενδημούν σε Στερεά Ελλάδα, Μακεδονία και Θράκη.  Ο συνολικός αριθμός ζευγαριών του είδους στην χώρα μας υπολογίζεται σε1.000-2.000.

Το όνομα του προέρχεται από την Ελληνική λέξη Πέρνης, που ο Αριστοτέλης χρησιμοποιούσε ως συνώνυμο του αρπακτικού πτηνού, και την Λατινική λέξηapivorus που σημαίνει μελισσοφάγος.

Πρόσφατα στη Φινλανδία τοποθετήθηκε δορυφορικό σύστημα εντοπισμού GPS σε ένα θηλυκό ευρωπαϊκό Σφηκιάρη, το οποίο παρουσίασε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, λόγω της τεράστιας απόστασης και της διαδρομής που διάνυσε κατά την εποχική του μετανάστευση !  Στην παραπάνω εικόνα φαίνονται τα δεδομένα που έστειλε το GPS που είχε επάνω της, τα οποία απεικονίζουν τη διαδρομή που ακολούθησε. Έτσι, μέσα σε μόλις 42 ημέρες, κάλυψε πάνω από 10.000 χιλιόμετρα με μέσο όρο πάνω από 230 χιλιόμετρα κάθε μέρα! Δεν είναι απλά εκπληκτικό...;»! 

Είμαστε σίγουροι πως τα Στελέχη από το 9ο Πανελλήνιο Τζαμπορέτο Ενωμοταρχών έφυγαν από τον Παρνασσό με τα σακίδια γεμάτα με αναμνήσεις και πολλές νέες φιλίες, αλλά και με πολλές νέες εμπειρίες και γνώσεις. Γι’ αυτό και θα σας πούμε και τις δικές μας!

Μόλις η ομάδα της Εφορείας Περιβάλλοντος (Αθηνά, Θεόδωρος, Ίππαρχος, Έφη) έφτασε, με βροχή, στην αγαπημένη Περδικόβρυση αντιλήφθηκε την ενεργητικότητα και την οργάνωση που χαρακτήριζε κάθε δραστηριότητα και κάθε υποκατασκήνωση.

Το πρόγραμμα ήταν γεμάτο με δραστηριότητες, φύση, παιχνίδια, εργαστήρια, γεμάτα ενέργεια γνώσεις και δεξιότητες  που μπορούν να βοηθήσουν στις Προσκοπικές δραστηριότητες, αλλά και στην καθημερινή ζωή.

Ένα τέτοιο εργαστήρι «έστησε» και η Εφορεία Περιβάλλοντος, μετά από πρόσκληση της Εφορείας Ανιχνευτών, με σκοπό να τονωθεί το ενδιαφέρον για την προστασία του περιβάλλοντος, των μεγαλύτερων σε ηλικία Προσκόπων που διανύουν την τελευταία τους χρονιά στην Ομάδα και μεταβαίνουν στην Κοινότητα Ανιχνευτών, προετοιμάζοντάς τους για ένα δυναμικό ξεκίνημα,

Δημιουργήσαμε μια τρίπτυχη δραστηριότητα, προσαρμοσμένη στο μοναδικό περιβάλλον του βουνού με θέμα: «Δραστηριότητα για τη Βιοποικιλότητα του Εθνικού Δρυμού Παρνασσού και την Διάσωση της Άγριας Ζωής»

Το πλατό Λάζαρη φιλοξένησε κάτω από τα πανύψηλα έλατα τον εξοπλισμό και τα υλικά μας και το Σάββατο 31 Αυγούστου 2024 υλοποιήσαμε δύο 3ωρες δραστηριότητες για 74συμμετέχοντες από: Μύκονο, Σύρο, Ηράκλειο Κρήτης, Κέρκυρα, Υμηττό, Αγία Παρασκευή, Αμπελόκηπους, Ακρόπολη, Κρανίδι, κ.ά.  Συμμετείχαν οι Ενωμοτίες Κουκουβάγιες, Αλιγάτορες και Γλάροι από την υ/κ Τραμουντάνα, οι Πιγκουίνοι από την υ/κ Ζέφυρος, οι Αρκούδες και οι Καρχαρίες από την υ/κ Γραίγος, τα Ποντίκια από την υ/κ Σιρόκος, οι Πάνθηρες από την υ/κ Λεβάντες και τα Τζιτζίκια από την υ/κ Όστρια.

Στο 1^ομέρος της δραστηριότητας έγινε γνωριμία με την βιοποικιλότητα (πανίδα, χλωρίδα) του Παρνασσού. Γι’ αυτό επιλέχτηκαν 36 αντιπροσωπευτικά είδη που τοποθετήθηκαν διάσπαρτα μέσα στο δάσος, σε ανάλογη θέση με την φυσική τοποθέτηση. Οι εικόνες τους (με αδιάβροχη κάλυψη) ήταν στερεωμένες σε δένδρα, κλαδιά, θάμνους κλπ. Τα παιδιά σε συγκεκριμένο χρόνο έψαξαν σε ζευγάρια να εντοπίσουν τα είδη και σημείωσαν τον κωδικό στον κατάλογο που είχαν στις πινακίδες τους. Επιστρέφοντας μετρήσαμε ποιοι παρατήρησαν τα περισσότερα είδη και όλοι πήραν από μια κάρτα με φωτογραφία και σύντομη περιγραφή των ειδών, για να παίξουμε ένα παιχνίδι κατηγοριοποίησης των ειδών και ολοκληρώσαμε λέγοντας ο καθένας/μια ποιο χαρακτηριστικό του ζώου ή φυτού του, τον/την εντυπωσίασε περισσότερο.

Μετά την Γνωριμία της Φύσης ασχοληθήκαμε με την Συμπεριφορά σε έναν Εθνικό Δρυμό.

Στο 2^ομέρος ασχοληθήκαμε με τους «Κανόνες» ΣΩΣΤΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ στις ΠΡΟΣΚΟΠΙΚΕΣΔΡΑΣΕΙΣ για τον ΣΕΒΑΣΜΟ και την ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ της ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ και του ΤΟΠΙΟΥ.  Επιλέξαμε 16 ουσιαστικούς «κανόνες καλής συμπεριφοράς» που βρήκαν κρεμασμένους στα δένδρα ημιτελείς και έπρεπε να κάνουν τον σωστό και λειτουργικό συνδυασμό των προτάσεων, παρουσιάζοντάς τους στα υπόλοιπα παιδιά της παρέας.

Και ολοκληρώσαμε με την παρουσίαση της Προσκοπικής Ομάδας Διάσωσης Άγριας Ζωής!

Στο 3^ομέρος ασχοληθήκαμε με τους βασικούς τρόπους παροχής βοήθειας στα άγρια ζώα που κινδυνεύουν και την γνωριμία με την Προσκοπική Ομάδα Διάσωσης Άγριας Ζωής.  Απαντήσαμε στα ερωτήματα: Τι είναι Άγρια Ζωή, Τί είναι διάσωση Άγριας Ζωής, Τι κάνουν οι Διασώστες, Ποια είναι η ΠΟΔΑΖ(παρουσίαση εξοπλισμού), Τι πρέπει να κάνουμε αν βρούμε ένα τραυματισμένο Άγριο Ζώο, Πως «πακετάρουμε» ένα τραυματισμένο ζώο, με πρακτική εφαρμογή χαρτόκουτας, Πως μπορούμε να βοηθήσουμε την Άγρια Ζωή.

Για την ολοκλήρωση της ενότητας δώσαμε σε κάθε Ενωμοτία 2 πρακτικά προβλήματα διάσωσης (Wildlife Rescue Simulation) για Μπούφο, Χελώνα, Αλεπού, Καρακαξάκια, Γλάρο και Σκαντζόχοιρο  και τους ζητήσαμε να μας παρουσιάσουν, τις ενέργειες που θα πρέπει να κάνουν και τα υλικά που θα χρειαστούν για τις διασώσεις.

Ιδιαίτερη χαρά αισθανθήκαμε, όταν για πρώτη φορά, τραγουδήσαμε όλοι μαζί το νέο τραγούδι της Εφορείας Περιβάλλοντος «Χέρια που προσφέρουν» που είναι διασκευή του Θεόδωρου, στο γνωστό τραγούδι των Locomodo/ Μάρκου Κούμαρη «Χέρια σαν κι αυτά».

Όλα τα Στελέχη ανταποκρίθηκαν με μεγάλο ενθουσιασμό και έδειξαν έτοιμοι/ες να εφαρμόσουν όλα όσα μάθανε!

Για μένα ήταν μια δραστηριότητα με μεγάλο συμβολισμό και συγκινησιακή φόρτιση, μια και πριν 40 χρόνια! Στο 4^ο Πανελλήνιο Τζαμπορέτο Ενωμοταρχών του 1984,στην Περδικόβρυση του Παρνασσού, είχα οργανώσει μια από τις πρώτες περιβαλλοντικές δραστηριότητες για τα παιδιά που συμμετείχαν.

Θεόδωρος Μπένος Πάλμερ

Την Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου 2024, ο Διασώστης ΠΟΔΑΖ Θανάσης Μακρής, 1^ο Σύστημα Αγιάς, διάσωσε Φιδαετό (Circaetus gallicus) απόμια περιοχή λίγο έξω από την Λάρισα στην Δοξαρά, δίπλα από την γραμμή τρένου στα χωράφια.  Αμέσως έγινε συνεννόηση με την ΑΝΙΜΑ και ο Φιδαετός ταξίδεψε για την Αθήνα, όπου θα έχει την περιποίηση που χρειάζεται από τους ειδικούς και κτηνιάτρους. Αξίζει να σημειωθεί πως τον Θανάση Μακρή ειδοποίησαν πολίτες που εργάζονταν στην περιοχή.

Ο Φιδαετός είναι ένας μεγάλος αετός με μήκος που φτάνει τα70 εκατοστά, βάρος μέχρι και 2,5 κιλά και άνοιγμα φτερών μέχρι και 1,8 μέτρα. Οι φτερούγες του είναι μακριές και φαρδιές, ο λαιμός του κοντός και το κεφάλι του σχετικά μεγάλο. Το χρώμα του ραχιαία είναι σκούρο καφέ, ενώ κοιλιακά είναι ανοιχτόχρωμο με το λευκό να είναι το βασικό χρώμα με καφέ κηλίδες ή ρίγες και καφέ κεφάλι και λαιμό. Αναπαράγεται σε ανοικτές ξηρές περιοχές με αραιά δάση, φωλιάζει σε δέντρα και αναζητά την τροφή του σε ανοικτές εκτάσεις ανάμεσα σε μακία, φρύγανα και διάσπαρτα δέντρα. Την τροφή του αποτελούν σχεδόν αποκλειστικά τα ερπετά, χαρίζοντάς του το κοινό όνομα «φιδαετός» καθώς είναι πολύ χαρακτηριστική η εικόνα του όταν έχει συλλάβει κάποιο φίδι και πετά προς τη φωλιά του κρατώντας το με τα πόδια του ή το ράμφος του. Στο κυνήγι φτεροκοπά παραμένοντας στο ίδιο σημείο ή απλά αιωρείται ακίνητος πάνω από περιοχή με πιθανό θήραμα, το οποίο αρπάζει με μια απότομη βουτιά.

Ο Φιδαετός προστατεύεται επαρκώς τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό και διεθνές επίπεδο αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υφίστανται απειλές κατά του είδους. Οι άμεσες πιέσεις πάνω στους πληθυσμούς του σχετίζονται με τη θανάτωσή του από τη λαθροθηρία. Οι έμμεσες πιέσεις σχετίζονται με τη χρήση μυοκτόνων δηλητήριων που τελικά μέσω των φιδιών καταλήγουν στους Φιδαετούς, και-ως συνήθως- με τη συρρίκνωση και υποβάθμιση των βιοτόπων που φωλιάζει, αναπαράγεται και κυνηγά ο Φιδαετός και τη δραματική μείωση των θηραμάτων του από τον άνθρωπο εξαιτίας του ανηλεούς πολέμου κατά των ερπετών και κυρίως των φιδιών.

Ενδιαφέρουσες πληροφορίες

• Τρέφεται (όπως προδίδει το όνομά του) κυρίως με φίδια (μέχρι και 80%!) και λιγότερο σαύρες, τρωκτικά, λαγούς και βατράχια
• Τα πόδια του είναι καλυμμένα από ενισχυμένες φολίδες ώστε να μην μπορεί να δεχτεί επικίνδυνο δάγκωμα από τα φίδια που συλλαμβάνει (αν και τρέφεται κυρίως με μη δηλητηριώδη είδη).
• Πετά σε ύψη συνήθως 20-150 m από την επιφάνεια του εδάφους, συχνά μένοντας χαρακτηριστικά στο ίδιο σημείο, και τότε ψάχνει με την οξεία όρασή του για ερπετά.
• Οι ημερήσιες διατροφικές ανάγκες ενός ενήλικου Φιδαετού, είναι 1-2 φίδια μέσου μεγέθους ημερησίως, ενώ οι νεοσσοί χρειάζονται περίπου 200 γραμμάρια καθημερινά, που σημαίνει ότι, καθ’ όλη τη διάρκεια παραμονής τους στη φωλιά, η συνολική ποσότητα ανέρχεται στα 11 κιλά, ή 270 φίδια!!

Μαζί με τον Φιδαετό από την Αγιά (Λάρισα) περιθάλπονται τώρα στην ΑΝΙΜΑ (Αθήνα), άλλοι 4 Φιδαετοί, τραυματισμένοι από ηλεκτροπληξία, τροχαίο και πυροβολισμό.

Καλώς ήρθατε στην παρουσίασή μου,

Μπορεί να συμβεί εντελώς απροσδόκητα οποιαδήποτε μέρα. 1 Πηγαίνετε στην Εστία, επιστρέφετε από εκδρομή και ξαφνικά ένα άγριο τραυματισμένο ζώο διακόπτει τα πάντα. Θα μπορούσε να είναι ένα πουλάκι στην αυλή της Εστίας σας ή μια τραυματισμένη χελώνα στο δρόμο. Θα μπορούσε να σας το φέρει ένα παιδί που το βρήκε τυχαία ή ένα κατοικίδιο ζώο σας. Όπως και να συμβαίνει, αυτό το άτυχο πλάσμα γίνεται για λίγο το κέντρο της ζωής σας και, αν νοιάζεστε για τα ζώα(όπως υποθέτω ότι νοιάζεστε, για να συμμετέχετε σε αυτή την Ειδική Εκπαίδευση),θέλετε να κάνετε κάτι - οτιδήποτε - για να βοηθήσετε. Οι επιλογές που θα κάνετε θα έχουν αντίκτυπο στη ζωή αυτού του ζώου και ενδεχομένως στη δική σας. Η γνώση των κινδύνων για το ζώο καθώς και για εσάς, τους προσκόπους σας, την οικογένειά σας και τα κατοικίδιά σας, μαζί με τις σωστές συμβουλές από την αρχή, μπορεί να σημαίνει τη διαφορά μεταξύ μιας συγκινητικής εμπειρίας και μιας καταστροφής. 

(οι κόκκινοι αριθμοί αντιστοιχούν στις διαφάνειες της παρακάτω παρουσίασης)

Η ανάγκη για διάσωση της άγριας πανίδας

3 Σε οποιαδήποτε δεδομένη ημέρα στη χώρα μας, μπορεί να εκτιμηθεί ότι δεκάδες άγρια πτηνά και θηλαστικά υφίστανται τραυματισμούς άμεσα αποδοτέους στον άνθρωπο. Αιτίες τέτοιων ανθρωπογενών τραυματισμών είναι τα μηχανοκίνητα οχήματα, οι γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τα κατοικίδια σκυλιά και τις γάτες, η χρήση φυτοφαρμάκων, η ρύπανση και οι πετρελαιοκηλίδες, τα παρατημένα αλιευτικά εργαλεία και οι εσκεμμένες πράξεις σκληρότητας.

4 Ο εκτιμώμενος αριθμός θυμάτων άγριας ζωής βασίζεται σε αρχεία που άγρια ζώα έχουν αναφερθεί ή διασωθεί – μια διαδρομή που αρχίζει όταν ένα ζώο παρατηρείται για πρώτη φορά από κάποιον που είναι πρόθυμος να παρέχει βοήθεια. Στην Αττική φτάνουν στην ΑΝΙΜΑ περίπου 3.500 άγρια ζώα τον χρόνο.

5 Στην Ελλάδα, οι οργανώσεις προστασίας άγριων ζώων που διαθέτουν Κέντρα Περίθαλψης Ειδών της Άγριας Πανίδας (ΚΕ.Π.Ε.Α.Π.),είναι ο ΑΡΧΕΛΩΝ, η ΑΝΙΜΑ, ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, η ΑΛΚΥΟΝΗ, η ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΙΑ ΖΩΗ, η ΜΟΜ. Οι υπόλοιπες συνεργάζονται με τα αδειοδοτημένα ΚΕΠΕΑΠ και ακόμα λιγότερες παρέχουν οργανωμένες ομάδες διάσωσης στο πεδίο (ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, ΑΡΧΕΛΩΝ). Συνήθως αντί να στέλνουν μια ομάδα εκπαιδευμένων διασωστών στο πεδίο, βασίζονται σε ζώα που φτάνουν στις πόρτες τους από ευαισθητοποιημένους πολίτες.  Αυτό συχνά αφήνει την διάσωση ενός τραυματισμένου ή ασθενούς άγριου ζώου σε αυτούς που το εντόπισαν. Οι πολίτες που το βρήκαν αλλά αδυνατούν ή δεν επιθυμούν να εκτελέσουν οι ίδιοι τη διάσωση θα αναζητήσουν βοήθεια, κάτι που μπορεί να είναι μια αποθαρρυντική εμπειρία αν δεν είναι καλά πληροφορημένοι για τις οργανωμένες δομές που υπάρχουν.

Ας γνωρίσουμε την Άγρια Πανίδα της Ελλάδας μας!

6 Η άγρια ζωή της Ελλάδας περιλαμβάνει τα διάφορα είδη χλωρίδας και πανίδας της Ελλάδας, μιας χώρας στη νότια Ευρώπη, στο νοτιότερο τμήμα της χερσονήσου των Βαλκανίων.  Η χώρα είναι ως επί το πλείστων ορεινή με πολύ μεγάλη και περίπλοκη ακτογραμμή, που αποτελείται από χερσονήσους και μεγάλο αριθμό νησιών. Το κλίμα της χώρας κυμαίνεται από μεσογειακό και εύκρατο έως αλπικό, ενώ οι οικότοποί της περιλαμβάνουν βουνά, λόφους, δάση, ποτάμια, λίμνες, ακτές και καλλιεργήσιμες εκτάσεις.

Ο πλούτος της Ελληνικής Άγριας Ζωής

8 Ο συνολικός πλούτος της ελληνικής πανίδας απαρτίζεται από πάνω από 35.000 είδη.  Όπως 116 θηλαστικά, 422 πτηνά, 59 ερπετά, 20 αμφίβια, 110 ψάρια γλυκού νερού,447 ψάρια της θάλασσας, κλπ,κλπ.

Η ύπαρξη πλούσιας πανίδας στην Ελλάδα οφείλεται στη γεωγραφική θέση της χώρας, στον μεγάλο αριθμό νησιών, στην αυξομείωση της στάθμης της θάλασσας, στην ύπαρξη πολλών σπηλαίων (8.000!) καθώς και στο γεγονός ότι οι παγετώνες δεν έφθασαν μέχρι τη χώρα μας, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν πολλά καταφύγια ειδών στα ορεινά.

9 Η ορνιθοπανίδα αποτελεί σήμερα την καλύτερα μελετημένη ζωϊκή ομάδα στην Ελλάδα.  Είναι από τις πλουσιότερες της Ευρώπης και έχουν καταγραφεί περισσότερα από 420είδη πουλιών, αριθμός που υπερβαίνει κατά πολύ τον αριθμό ειδών που έχει καταγραφεί σε γειτονικές χώρες. Η πλειονότητα των ειδών (περίπου 60%)αναπαράγεται στην Ελλάδα, ενώ τα υπόλοιπα είναι μεταναστευτικά που διαχειμάζουν στη χώρα ή απαντούν κατά τη διάρκεια μεταναστευτικών περιόδων.

Περισσότερα από 50.000 άτομα από πάπιες και φαλαρίδες διαχειμάζουν εδώ, όπως επίσης αξιοσημείωτοι αριθμοί στρουθιόμορφων πουλιών, ερωδιών και παρυδάτιων πουλιών, καθώς και απειλούμενα είδη π.χ. η Νανόχηνα (Anser erythropus). Επιπλέον, αρκετά είδη που δεν αναπαράγονται σε καμία άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης π.χ. ο Αργυροπελεκάνος (Pelecanus crispus), βρίσκουν στη χώρα μας κατάλληλες συνθήκες για να φωλιάσουν.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, οι πιο απειλούμενες ομάδες είναι τα πουλιά των υγροτόπων και τα αρπακτικά. Τα πρώτα λόγω των εκτεταμένων καταστροφών των υγροτόπων κυρίως στο παρελθόν αλλά και εξαιτίας των αλλοιώσεων που υφίστανται οι υγρότοποι ακόμη και σήμερα. Οι πληθυσμοί των αρπακτικών πλήττονται λόγω της υποβάθμισης των ενδιαιτημάτων τους, της χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων, της βιοσυσσώρευσης υπολειμμάτων παρασιτοκτόνων και της λαθροθηρίας.

10 Εκτιμάται ότι υπάρχουν 25.000 είδη ασπόνδυλων, από τα οποία τα 20.000 είναι ενδημικά! Όλα χρήζουν άμεσης προστασίας!

11 Η Ελλάδα φιλοξενεί πολλά ενδημικά, σπάνια και απειλούμενα είδη ζώων (όπως η καφέ αρκούδα Ursus arctos, η θαλάσσια χελώνα Caretta caretta, η μεσογειακή φώκιαMonachus monachus, η οχιά της Μήλου Macrovipera schweizeri, Κρητικός Αίγαγρος, Λύκος, Κοινό Δελφίνι Delphinus delphis, Βίδρα, Βασιλαετός.).

                                        12  ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΜΕ ΚΑΡΤΕΣ

ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΩΣ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ

13 Η διάσωση άγριων ζώων απαιτεί ένα σύνολο δεξιοτήτων, πολύ διαφορετικό από εκείνο που χρησιμοποιείται για το χειρισμό κατοικίδιων ζώων. Όχι μόνο τα άγρια ζώα συμπεριφέρονται διαφορετικά, αλλά η σύλληψη και ο χειρισμός τους μπορεί να είναι επικίνδυνα, ειδικά για το ζώο. Τα άγρια ζώα αντιλαμβάνονται την προσέγγιση και το χειρισμό από τον άνθρωπο ως απειλή, τα περισσότερα  θα προσπαθήσουν να φύγουν ή θα αγωνιστούν για τη ζωή τους, ακόμη και αν αυτό τα σκοτώσει!  Τα περισσότερα ζώα αναγνωρίζουν ενστικτωδώς τους θηρευτές από τη θέση των ματιών τους. Τα περισσότερα είδη θηραμάτων έχουν μάτια στα πλάγια του κεφαλιού τους, γεγονός που τους δίνει εκτεταμένη περιφερειακή όραση- τα μάτια των θηρευτών βρίσκονται στο μπροστινό μέρος του προσώπου τους, γεγονός που τους δίνει καλή αντίληψη του βάθους. Για ένα ζώο, έχετε τα μάτια ενός θηρευτή. Αν τρώτε κρέας, μυρίζετε σαν αρπακτικό. Αν χαμογελάτε στο ζώο με φροντίδα, δείχνετε τα δόντια σας. Από την οπτική γωνία του ζώου, μόλις έχασε τον αγώνα ζωής και θανάτου μεταξύ θηρευτή και θηράματος και πρόκειται να γίνει το γεύμα σας.

Όλα τα άγρια ζώα έχουν τρία πράγματα κατά νου: 1) την αυτο-προστασία τους, 2) τη διαφυγή από τον κίνδυνο και 3) το επόμενο γεύμα τους. Αυτές είναι οι δεξιότητες των άγριων ζώων που τα κρατούν ζωντανά.

14 Ας δούμε τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση που βρούμε ένα άγριο ζωάκι που έχει ανάγκη βοήθειας:

Αν βρείτε ένα ανήμπορο ή τραυματισμένο πτηνό: Βρείτε γρήγορα ένα χαρτόκουτο, στρώστε το με εφημερίδες ή χαρτί κουζίνας και ανοίξτε του μικρές τρύπες. Το μέγεθος του χαρτόκουτου πρέπει να είναι τέτοιο ώστε το πουλί να μπορεί να σταθεί όρθιο αλλά να μη μπορεί να κάνει περιττές κινήσεις. Πιάστε το πουλί με ένα πανί αποφεύγοντας ράμφος και νύχια αν είναι αρπακτικό. Τοποθετήστε το μέσα στο κουτί αφού του δώσετε προσεκτικά λίγο νερό (με σταγονόμετρο ή σύριγγα) σε φυσική θερμοκρασία. Αφήστε το κουτί στο πιο ήσυχο μέρος του σπιτιού, ζεστό αν είναι χειμώνας και δροσερό αν είναι καλοκαίρι.

Την Άνοιξη και στις αρχές του Καλοκαιριού είναι πολύ πιθανό να βρούμε νεοσσούς που φαίνονται εγκαταλελειμμένοι και να θελήσουμε να τους βοηθήσουμε.

Προσοχή όμως!  Δεν χρειάζονται όλα τα μωρά τη βοήθειά μας! Συχνά οι γονείς είναι κάπου γύρω και το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να βάλουμε το μωρό κάπου ψηλά και να το αφήσουμε ήσυχο.  Για να είμαστε σίγουροι, στέλνουμε μια φωτογραφία σε Κέντρο Περίθαλψης και αναμένουμε οδηγίες.

15 Για τις περιπτώσεις που θα χρειαστεί να παρέμβουμε, οι παρακάτω πληροφορίες είναι χρήσιμες:

Αν πρόκειται για νεοσσούς νυκτοβίων (κουκουβάγιες κλπ) πρέπει να εξαντλείται η περίπτωση να βρεθούν οι γονείς τους. Αυτό πρέπει να γίνεται διότι, συνήθως, δεν πρόκειται για εγκαταλελειμμένα μωρά αλλά απλώς για «άτακτα» που απομακρύνονται πρόωρα από τη φωλιά. Τις περισσότερες φορές οι γονείς είναι κάπου γύρω.

Αν έχουμε βρει ένα τέτοιο μωρό επιλέγουμε ένα αρκετά ψηλό σημείο σε κτίριο ή δένδρο, και να το τοποθετούμε σε μια φυσική ή τεχνητή φωλιά (τρύπα στο δέντρο ή στον τοίχο ή κουτί με τρύπα ή καλάθι). Μετά παρακολουθούμε το σούρουπο αν επισκέπτονται το μωρό οι γονείς του. Τις περισσότερες φορές αυτή η μέθοδος πετυχαίνει. Φυσικά προϋποθέτει ότι θέλουμε να ασχοληθούμε.

Γενικά όλοι οι νεοσσοί αρπακτικών πρέπει να ταΐζονται μόνο με ωμό κοτόπουλο και όχι με κιμά ή άλλο κόκκινο κρέας. Μετά από μια- δυο μέρες χρειάζονται υποχρεωτικά συμπληρώματα (ασβέστιο κλπ.), για αυτό και απευθυνόμαστε σε ένα Κέντρο Περίθαλψης. Είναι και ο μόνο τρόπος να έχει το πουλί πιθανότητες επανένταξης.

Αν πρόκειται για νεοσσούς άλλων μικρότερων πτηνών, τότε φροντίζουμε να τα ενυδατώσουμε και αφού τα συσκευάσουμε προσεκτικά σε ένα μικρό κουτί, με τρύπες αερισμού, αποφεύγουμε τα κλουβιά!, τα στέλνουμε σε Κέντρο Διάσωσης.

16 Αν βρούμε ένα μικρό θηλαστικό θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Οι αλεπούδες και τα κουνάβια δαγκώνουν άσχημα. Αποφύγετε πάση θυσία τα δόντια τους. Οι σκαντζόχοιροι είναι λιγότερο επικίνδυνοι. Ρίξτε πάνω στο ζώο ένα χοντρό πανί, σακάκι ή κουβέρτα. Αν είναι αρκετά ζωηρό, το χαρτόκουτο δεν είναι κατάλληλο. Βρείτε ένα κλουβί μεταφοράς γάτας ή σκύλου ή δύο πλαστικά «καφάσια του μπακάλη» που θα τα τοποθετήσετε το ένα πάνω από το άλλο.

Ένα μικρό θηλαστικό (Αλεπού, Σκατζόχοιρος, κλπ) χρειάζεται την βοήθειά μας, στις εξής περιπτώσεις:

1.    Εάν βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο (π.χ. στη μέση του δρόμου). Με πολλή προσοχή και με κύριο μέλημα τη δική σας ασφάλεια, το μεταφέρετε στο πλησιέστερο ασφαλές μέρος ώστε να το βρουν οι γονείς του. Φοράτε χοντρά γάντια, γιατί δαγκώνουν, και μην το φέρνετε σε επαφή με άλλα ζώα.

2.    Εάν έχει τα μάτια κλειστά.

3.    Όταν έχει δεχτεί επίθεση, φέρει εμφανή, εκτεταμένα τραύματα, το περιτριγυρίζουν μύγες, έχει κλειστά μάτια και βγάζει ήχους, όταν είναι κουλουριασμένο μαζί με τα αδελφάκια του σε εμφανές σημείο κατά τη διάρκεια της ημέρας.

4.    Εάν βρίσκεται δίπλα στη νεκρή μητέρα του.

17 Αν βρούμε μια τραυματισμένη χελώνα. Συχνά βρίσκονται χελώνες χτυπημένες από αυτοκίνητα ή γεωργικά μηχανήματα με σπασμένο κέλυφος. Μεταφέρετε προσεκτικά το ζώο για να μην χειροτερέψει το σπάσιμο και τοποθετήστε το σε ένα χαρτόκουτο με πολλές εφημερίδες για πάτο. Αν το τραύμα του είναι λερωμένο με χώματα ή χόρτα μπορείτε να το ξεπλύνετε με λίγο χλιαρό νερό. Μετά καλύψτε το με γάζα ή πανί για να αποφευχθεί η περίπτωση μόλυνσης από μύγες και λοιπά.

Και δεν ξεχνάμε: ο σκοπός είναι πάντα να ξαναγυρίσει το άγριο πλάσμα στο φυσικό του χώρο, να επανενταχθεί δηλαδή στην άγρια φύση. Αν κρατήσουμε το ζωάκι περισσότερο από όσο χρειάζεται, η επανένταξή του θα καταστεί αδύνατη και στις περισσότερες περιπτώσεις θα έχει κακό τέλος.

18  Έχουμε καταγράψει όμως και μια σειρά από ενέργειες που προστατεύουν προληπτικά την Άγρια Ζωή της περιοχής μας. Αν φροντίσουμε να ακολουθούμε αυτές τις συστάσεις, είναι σίγουρο πως θα καταφέρουμε να προστατέψουμε αποτελεσματικά την Άγρια πανίδα της περιοχής μας:

1.    19 ΚΡΑΤΗΣΤΕ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΑ ΓΑΤΕΣ ΚΑΙΣΚΥΛΟΥΣ! Τα κατοικίδια είναι η νούμερο ένα αιτία τραυματισμού της άγριας πανίδας.

2.    20 Μην ταΐζετε άγρια ζώα. Η προσέλκυση μεγάλου αριθμού ζώων σε οποιαδήποτε δεδομένη περιοχή μπορεί να επιταχύνει την εξάπλωση ασθενειών.

3.    21 Διδάξτε στα παιδιά να σέβονται την άγρια φύση και να τονίζετε μια πολιτική «Hands-Off». Αυτό περιλαμβάνει φωλιές και αυγά.

4.    22 Τα πουλιά πετούν στα παράθυρά σας;  Τοποθετήστε κατακόρυφες λουρίδες στο παράθυρο ή αφήστε τα παράθυρα «βρώμικα» για να μειώσετε την αντανάκλαση.

5.    23 Τοποθετήστε τους τροφοδότες πουλιών μακριά από θάμνους όπου οι γάτες μπορούν να κρυφτούν.

6.    24 Απορρίψτε σωστά τα σκουπίδια και κόψτε όλους τους πλαστικούς δακτυλίους, έτσι ώστε η άγρια ζωή να μην μπλέκεται.

7.    25 Μην χρησιμοποιείτε φυτοφάρμακα στους κήπους σας και αποφύγετε τη χρήση χημικών ουσιών έξω από το σπίτι σας.

8.    26 Να είστε προσεκτικοί όταν οδηγείτε σε περιοχές εκτός πόλης και ειδικά αν βλέπετε ένα νεκρό ζώο στο δρόμο. Πολλά ζώα όπως τα κάργες και τα γεράκια θα προστρέξουν για φαγητό και μπορεί να γίνουν οι ίδιοι θύματα τροχαίου.

9.    27 Τοποθετήστε συρμάτινα καπάκια στις καμινάδες για να αποφύγετε να πέφτουν μέσα τα πουλιά.

10.                  28 Ελέγξτε τα δέντρα για φωλιές πριν τα κλαδέψετε ή τα κόψετε.

11.                  29 Μετακινήστε τις χελώνες από το δρόμο αλλά ΜΗΝ τις μετεγκαταστήσετε.

12.                  30 Αφήστε τα μωρά ζώα μόνα τους. Εάν πιστεύετε ότι ένα ζώο βρίσκεται σε κίνδυνο, καλέστε τον τοπικό σας φορέα αποκατάστασης άγριας ζωής ΠΡΙΝ να παρεμβαίνει. Αυτό που παρακολουθείτε μπορεί να είναι φυσιολογική συμπεριφορά.

13.                  Παρέχετε βιότοπο για άγρια ζωή φυτεύοντας κήπους και φυσικοποιώντας την ιδιοκτησία σας.

14.                  Υποστηρίξτε τον τοπικό σας φορέα αποκατάστασης άγριας ζωής!

15.                  Για την προστασία από πυρκαγιές μη καίτε ξερά χόρτα, κλαδιά ή σκουπίδια. Δεν ανάβουμε υπαίθριες ψησταριές, δεν πετάμε ποτέ αναμμένα τσιγάρα.

16.                  Αν το σπίτι μας βρίσκεται κοντά στο δάσος καθαρίστε προσεκτικά τους χώρους, ακολουθώντας αντιπυρικές οδηγίες.

17.                  Όταν βρισκόσαστε στην εξοχή αποφεύγετε να δημιουργείτε έντονους θορύβους.

18.                  Μη πατάτε και μη κόβετε μικρά φυτά, δέντρα και λουλούδια.

19.                  Περπατάτε σε μονοπάτια και όταν βγαίνετε από αυτά δείχνετε μεγάλη προσοχή στον περιβάλλοντα χώρο.

20.                  Όσο κι αν φαίνεται αυτονόητο, μη πετάτε ποτέ τίποτα στη θάλασσα και την παραλία.

31 ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΑΝ ΕΝΗΛΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ του ΣΕΠ

Αυτό που πρέπει να κάνουμε σαν Ενήλικα Στελέχη είναι να προσπαθήσουμε να εμφυσήσουμε στα παιδιά την αγάπη και τον σεβασμό για την άγρια πανίδα.  Ακολουθώντας το τρίπτυχο ότι θα προστατεύσω κάτι που αγαπώ και αγαπώ κάτι που γνωρίζω, 32 προτείνω πρώτα να ξεκαθαρίσετε το τοπίο των «μύθων» που υπάρχουν γύρω από την άγρια ζωή. Ας δούμε κάποιους από αυτούς:

Είναι «μύθος» ότι όποιος βρίσκει ένα τραυματισμένο ή ορφανό άγριο ζώο μπορεί να το πάρει σπίτι του και να το φροντίσει, και όλα θα είναι υπέροχα, διότι  άγρια ζωή απαιτεί εξειδικευμένη φροντίδα για να επιβιώσουν. Χωρίς τέτοιες εξειδικευμένες δίαιτες, σίτιση, κλουβιά, και θεραπεία, τα ζώα αυτά μπορεί να υποφέρουν ή να πεθάνουν.

Είναι «μύθος» ότι στα άγρια ζώα αρέσει να τα αγκαλιάζουν και να τα αγαπούν.  Η ανθρώπινη επαφή, είτε οπτική, είτε ακουστική, είτε φυσική, στρεσάρει πολύ τα άγρια ζώα και πρέπει να ελαχιστοποιείται. Τα άγρια ζώα δεν πρέπει να αγκαλιάζονται, να χαϊδεύονται ή να χειρίζονται άσκοπα.

Είναι «μύθος» ότι αν αγγίξετε ένα μωρό ζώο, η μητέρα του θα το απορρίψει.  Καμία μητέρα, δεν θα απορρίψει το μωρό της επειδή κάποιος το αγγίζει. Αλλά προσέξτε! Δεν πρέπει ΠΟΤΕ να το ταΐσετε με γάλα.  Το αγελαδινό γάλα θα σκοτώσει τα περισσότερα μικρά ζώα.  Σε καμία περίπτωση μην δώσετε ποτέ σε ένα μωρό άγριο ζώο αγελαδινό γάλα ή οποιαδήποτε άλλη τροφή.

Επίσης είναι «μύθος» ότι οι οικολόγοι «αμολάνε» άγρια ζώα στη φύση.  Οι μύθοι περί απελευθερώσεων θίγουν την επιστημονικότατα αντιμετώπισης της προστασίας των απειλουμένων ειδών και φέρνουν χωρίς λόγο αντιμέτωπες ομάδες επαγγελματιών, με ΜΚΟ, τοπικές αρχές και επιστήμονες. Το πλήρες κείμενο εδώ: https://dev.wwf.gr/news/1453-agria-thiria-mythos

Με τα Λυκόπουλα, Προσκόπους , Ανιχνευτές, (τα Δίκτυα εμπίπτουν σε άλλη κατηγορία)μπορούμε να κάνουμε και πολλές δραστηριότητες που ενεργοποιούν και την δημιουργική διάθεσή τους. Εδώ θα σταθούμε σε κάποιες πολύ πρακτικές δραστηριότητες.  Στα παιδιά αρέσει να κάνουν χειροπιαστά πράγματα και αν είναι δυνατόν να βλέπουν και τα αποτελέσματα.

·      33 Μπορούμε να κατασκευάσουμε: ποτίστρες-μπανάκια, ταΐστρες https://oiko-genia.blogspot.com/p/blog-page_8.html , τεχνητές φωλιές https://oiko-genia.blogspot.com/p/blog-page_26.html .

·      34 Μπορούμε να παρακολουθήσουμε εκπαιδευτικά ντοκιμαντέρ για την φύση ή να επισκεφτούμε τους χώρους ενός Κέντρου Διάσωσης . https://archelon.gr/support-us/visit

·      35 Μπορούμε να προετοιμάσουμε ένα «κουτί διάσωσης» και ένα μικρό ΚΙΤ Διάσωσης για την Εστία, ώστε να είμαστε έτοιμοι για κάθε περίσταση.

·      36 Μπορούμε να βρεθούμε στην εξοχή ή σε κάποιο πάρκο και να κάνουμε «Ανίχνευση Φύσης» (scavenger hunt) https://www.kiwico.com/blog/outdoor-activities/nature-scavenger-hunt-ideas  ή ορνιθοπαρατήρηση (birdwatching) https://dasarxeio.com/2018/01/20/52449/ , https://ornithologiki.gr/el/enhmerwsh-ekpaideush/enimerosi/yliko-enimerosis-ekdoseis/151-birding-in-greece-travel-guide

37 ΓΙΑΤΙΝΑ ΑΣΧΟΛΗΘΟΥΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΩΝ ΑΓΡΙΩΝ ΖΩΩΝ;

• Η διαδικασία της διάσωσης παρέχει μια προσωπική σύνδεση με τη φύση και την άγρια ζωή.

• Η διάσωση άγριων ζώων προσφέρει ένα θετικό και προσωπικό τρόπο επανόρθωσης για τα προβλήματα που δημιουργούμε στη φύση.

• Οι ενέργειες της διάσωσης και της περίθαλψης προκαλούν ένα αίσθημα ικανοποίησης από την απελευθέρωση ενός βιώσιμου άγριου ζώου που επιστρέφει στο φυσικό του περιβάλλον.

• Η διαδικασία παρέχει μια μοναδική ευκαιρία για την εκμάθηση της άγριας φύσης και την κατανόηση των περιβαλλοντικών θεμάτων και αξιών.

• Η διάσωση άγριας ζωής δημιουργεί μια συνεχή ευκαιρία για προσωπική ανάπτυξη, που περιλαμβάνει δεξιότητες όπως η επίλυση προβλημάτων, καθορισμός προτεραιοτήτων, λήψη αποφάσεων, διαχείριση συγκρούσεων και κρίσεων και οικοδόμηση αυτοπεποίθησης.

• Η διάσωση μας παρέχει την ευκαιρία να μιλήσουμε με τους ανθρώπους για την άγρια φύση και να τους κάνουμε να την γνωρίσουν, να την αγαπήσουν, να την προστατέψουν.

Παρουσίαση Προσκοπικής Ομάδας Διάσωσης Άγριας Ζωής/Σ.Ε.Π.

38 Πριν ακόμη (το 1907, 1910 στην Ελλάδα) η παγκόσμια κοινότητα «ανακαλύψει» την αναγκαιότητα της περιβαλλοντικής προστασίας – πόσο μάλλον της περιβαλλοντικής αγωγής - η καλλιέργεια της σχέσης με τη φύση αποτέλεσε τη βάση του παιδαγωγικού οικοδομήματος της συμπληρωματικής εξωσχολικής εκπαίδευσης που προσφέρει η Προσκοπική Κίνηση στα μέλη της σε όλο τον κόσμο.

39 Οι Έλληνες Πρόσκοποι, ως Πρεσβευτές των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, επέλεξαν την Παγκόσμια Ημέρα Άγριας Ζωής (3 Μαρτίου 2019), για να ξεκινήσουν μια μοναδική πρωτοβουλία, η οποία ονομάζεται «Προσκοπική Ομάδα Διάσωσης Άγριας Ζωής».

40 Αυτά τα 5 χρόνια η Εφορεία Εφαρμογής Προγραμμάτων Περιβάλλοντος/ ΣΕΠ, με την συνεργασία των οργανώσεων ΑΝΙΜΑ, ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, ΑΡΧΕΛΩΝ, Μοm, ΑΡΙΩΝ, ΔΡΑΣΗ για την Άγρια Ζωή και χρηματοδότηση, από το Πράσινο Ταμείο, διοργάνωσε 10 Εκπαιδευτικές Συναντήσεις και εκπαίδευσε 395 ενήλικα στελέχη του ΣΕΠ στην διάσωση της Άγριας Ζωής. Δημιούργησε και εξόπλισε 132 Σημεία Διάσωσης σε όλη την Ελλάδα, εκ των οποίων τα 49 πιο δραστήρια, πραγματοποίησαν 462 διασώσεις αγρίων ζώων(wildlife).

41 Στα πλαίσια των δράσεων, πραγματοποιήσαμε Πανελλήνια Συνάντηση στην Βέροια, εκδώσαμε Εγκόλπιο Διάσωσης Άγριας Ζωής και ενημερώνουμε τα μέλη της ΠΟΔΑΖ, αλλά και το ευρύτερο κοινό με την λειτουργία του site μας www.wildliferescuescout.grπαρέχοντας συνεχώς πληροφορίες και πρακτικές συμβουλές για την διάσωση της άγριας πανίδας του τόπου μας. Για την δράση μας, βραβευτήκαμε 3 φορές!

42 Η «Προσκοπική Ομάδα Διάσωσης Άγριας Ζωής» του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων εκφράζει, ως δομή, τη στρατηγική επιλογή και προσπάθεια του Σ.Ε.Π. για τη διεύρυνση των κοινωνικών παρεμβάσεων και την συμμετοχικότητα αναφορικά με την περισυλλογή των τραυματισμένων, ορφανών και εγκαταλελειμμένων θηλαστικών, πουλιών, ερπετών, θαλασσίων οργανισμών κλπ. στη χώρα μας, αποτελώντας έναν σημαντικό συντελεστή στην προστασία της Άγριας Ζωής (wildlife) και συνεπίκουρο των Περιβαλλοντικών Οργανώσεων και των Κέντρων Περίθαλψης Ειδών της Άγριας Πανίδας (ΚΕ.Π.Ε.Α.Π.).

Παρουσίαση του Θεόδωρου Μπένου-Πάλμερ (Αναπληρωτή Εφόρου Εφαρμογής Προγραμμάτων Περιβάλλοντος στο Σ.Ε.Π., Συντονιστή της Προσκοπικής Ομάδας Διάσωσης Άγριας ζωής, Eco-Blogger, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης)

Εντυπωσιασμένοι από την καταγραφή Βίδρας, για πρώτη φορά!, στο Εθνικό Πάρκο Σχινιά - Μαραθώνα, σας παρουσιάζουμε το συμπαθέστατο και ακριβοθώρητο σαρκοφάγο της Ελλάδας.

Η ευρασιατική βίδρα είναι το μοναδικό από τα 13 είδη βίδρας που υπάρχουν στον κόσμο, που ζει στην Ελλάδα. Συγγενεύει με τα κουνάβια καιτους ασβούς, καθώς ανήκει στην ίδια οικογένεια με αυτά (Mustelidae). Είναι μεσαίου μεγέθους σαρκοφάγο ζώο, με χαρακτηριστικό μακρόστενο σώμα, μικρά αυτιά και μεγάλα μουστάκια στη μύτη, μακριά δυνατή ουρά και πόδια με μεμβράνες, όλες προσαρμογές για να ζει στο νερό. Ως ημιυδρόβιο θηλαστικό, έχει τη μοναδική ικανότητα να μετακινείται με ευκολία ανάμεσα στην ξηρά και το γλυκό νερό, αλλά και τη θάλασσα. Περνάει αρκετό χρόνο στην ξηρά, καθώς αναπαράγεται και ξεκουράζεται στα γιατάκια της που βρίσκονται σε καλά προφυλαγμένες θέσεις, σε κουφάλες δέντρων ή ανάμεσα σε βράχια ή σε καλαμιές, και πάντα πολύ κοντά στο νερό, ή μετακινείται από μια περιοχή σε άλλη.

Η βίδρα είναι δεινός κολυμβητής, και περνά πολλές ώρες στο νερό κολυμπώντας, καθώς ψάχνει για τροφή (κυρίως ψάρια, αλλά και αμφίβια, νερόφιδα, καβούρια, πουλιά και μικρά θηλαστικά) ή παίζοντας στις μικρές οικογενειακές ομάδες που ζει το ενήλικο θηλυκό με τα μικρά του. Οι αρσενικές βίδρες ζουν μοναχικά, διατηρώντας μεγάλες επικράτειες, οι οποίες επικαλύπτονται από επικράτειες θηλυκών ζώων, και τις οριοθετούν με τα πολύ χαρακτηριστικά περιττώματα τους και τις εκκρίσεις των αδένων τους, μαρκάροντας συγκεκριμένες θέσεις, που οι άλλες βίδρες μπορούν εύκολα να βρίσκουν, και έτσι τις «ενημερώνουν» για τον χώρο όπου ζουν. Δεν είναι εύκολο να παρατηρηθούν βίδρες μέσα στη μέρα, αφού είναι είδος κυρίως νυκτόβιο, αν δεν είναι και απίθανο να τις δει κανείς να κάνουν βουτιές σε λίμνες ή να περπατούν κατά μήκος της όχθης στα ποτάμια.

Στην Ελλάδα, η βίδρα έχει ευρεία κατανομή σε όλη την ηπειρωτική χώρα, και με τους μοναδικούς νησιωτικούς πληθυσμούς του είδους στη Μεσόγειο να ζουν στην Κέρκυρα, στη Λευκάδα και στην Εύβοια. Οι βίδρες απαντώνται σε ένα πολύ μεγάλο εύρος υγροτόπων, από παράκτιες περιοχές όπου ψαρεύουν στη θάλασσα, μέχρι και σε μεγάλα υψόμετρα στα ορεινά της χώρας, καθώς έχουν καταγράφει στην Πίνδο, πάνω από τα 1700 μέτρα.

Σε πολλές περιοχές, οι ντόπιοι ξέρουν τη βίδρα ως «ποταμόσκυλο» ή «σκυλοπόταμο» ή «κυνοπόταμο» ή «χηνοπόταμο». Δυστυχώς όμως, συχνά ο κόσμος τη μπερδεύει με τον μυοκάστορα, αλλά και με το αμερικανικό μινκ που έχει δραπετεύσει από φάρμες εκτροφής στην ηπειρωτική χώρα, και τα δυο είδη ξενικά στη χώρα μας.

Η Ελλάδα έχει έναν πολύ υγιή πληθυσμό από βίδρες σε σχέση με χώρες της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης, από όπου είχαν εξαφανιστεί κυρίως λόγω της ρύπανσης, και γι’ αυτό έχει ένα πολύ αυστηρό καθεστώς προστασίας σε επίπεδο Ε.Ε. Περιλαμβάνεται στα Παραρτήματα ΙΙ & ΙV στην Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, αλλά και στο Παράρτημα ΙΙ της Σύμβασης της Βέρνης και στο Παράρτημα Ι της Σύμβασης CITES. Στην Ελλάδα η βίδρα απαντάται σε 110 περιοχές (ΤΚΣ/ΕΔΖ) του δικτύου Natura 2000. Σε εθνικό επίπεδο προστατεύεται και από το Προεδρικό Διάταγμα 67/1981.

Ο τρόπος ζωής της βίδρας απαιτεί εκτενή και υγιή υγροτοπικά ενδιαιτήματα, στα οποία επιτελεί ένα σημαντικότατο οικολογικό ρόλο, όντας ο μεγαλύτερος ημιυδρόβιος θηρευτής, στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας. Έτσι, στους μεγάλους υγροτόπους της Ελλάδας, όπως τα μεγάλα ποτάμια, τα δέλτα και οι λίμνες, οι πληθυσμοί της βίδρας είναι σε καλή κατάσταση, ενώ σε μικρούς παράκτιους υγρότοπους, οι πληθυσμοί της είναι πιο κατακερματισμένοι και ευάλωτοι και βρίσκονται κάτω από μεγαλύτερη πίεση από τις ανθρώπινες δραστηριότητες.  Ειδικά οι νησιωτικοί πληθυσμοί της Εύβοιας, της Κέρκυρας και της Λευκάδας, που είναι πολύ μικροί και απομονωμένοι, είναι πολύ απειλούμενοι.

Βασική απειλή για τη βίδρα στην Ελλάδα είναι η υποβάθμιση και η καταστροφή των υγροτόπων όπου ζει, και κυρίως η αποξήρανση τους και η καταστροφή της φυσικής παρόχθιας βλάστησης. Έναν σημαντικό κίνδυνο για τους πληθυσμούς της βίδρας αποτελεί η ρύπανση των νερών σε υδάτινα συστήματα που γειτνιάζουν με αγροτικές καλλιέργειες, σε περιαστικές περιοχές και βιομηχανικές ζώνες. Σημαντικές απειλές είναι και η θανάτωση ζώων από αυτοκίνητα σε δρόμους, ο πνιγμός σε αλιευτικά εργαλεία και δίχτυα και οι παράνομες θανατώσεις σε ιχθυοτροφεία, διβάρια και λίμνες όπου ασκείται αλιεία.

Πηγή: Μελέτητης ευρασιατικής βίδρας Lutra lutra στην Ελλάδα: https://www.researchgate.net/project/Study-of-the-Eurasian-otter-Lutra-lutra-in-Greece,Γαλανάκη Αντωνία.

Τα ίχνη που αφήνουν οι βίδρες

Παρακολούθηση βίδρας

Αν θέλουμε να ξέρουμε αν οι ενυδρίδες κατοικούν στα νερά μας, η καλύτερη μέθοδος για την αναζήτηση ενυδρίδων είναι η αναζήτηση ιχνών και περιττωμάτων. Μπορεί κανείς να βρει καλύτερα ίχνη βίδρας κατά μήκος των ποταμών και των παραποτάμιων αμμοθινών. Επομένως, καλά μέρη για να αναζητήσετε ίχνη ενυδρίδων είναι οι λωρίδες γης που έχουν μεγάλες, ελεύθερες από βλάστηση περιοχές άμμου. Οι ενυδρίδες συχνά χρησιμοποιούν αυτή την περιοχή και ως αποχωρητήριο.  Είναι πολύ συνηθισμένο να βρίσκει κανείς υπολείμματα θηραμάτων στα κόπρανα της βίδρας (π.χ. λέπια ή οστά ψαριών), επειδή χωνεύει την τροφή της πολύ γρήγορα.

Ακόμη και σε μια βέλτιστη επιφάνεια, μόνο το ένα τρίτο περίπου όλων των αποτυπωμάτων είναι πλήρες. Ο ιστός είναι ορατός μόνο στις πιο σπάνιες περιπτώσεις. Το πλάτος των πατημασιών ποικίλλει τόσο πολύ, ανάλογα με το έδαφος και το βάδισμα του ζώου, που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό του φύλου. Ανάλογα με το βάδισμά της, η ενυδρίδα αφήνει διαφορετικά ίχνη, έως και 20 διαφορετικές παραλλαγές είναι γνωστές. Μόνο σπάνια βρίσκει κανείς πλήρη αποτυπώματα. Χρησιμοποιείτε πάντα κλίμακα όταν φωτογραφίζετε αποτυπώματα. Φωτογραφίζετε πάντα το ίχνος απευθείας από πάνω. Τα πλήρη αποτυπώματα απαιτούν βέλτιστη επιφάνεια(λάσπη ή λεπτό, υγρό χιόνι ή ελαφρώς αποψυγμένο πάγο).

Πότε χρειάζεται να βοηθήσετε τις Ενυδρίδες (Βίδρες)

Είναι σημαντικό όταν συναντάτε για πρώτη φορά μια βίδρα που πιστεύετε ότι βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση ή τραυματισμό να μην την πλησιάσετε αμέσως. Για τα μωρά της ενυδρίδας, πρέπει να λάβετε υπόψη μια σειρά παραγόντων πριν επέμβετε, φορώντας γάντια. Ωστόσο, εάν ένα μωρό βίδρας βρίσκεται σε εμφανή κίνδυνο θα πρέπει αμέσως να το πάρετε π.χ. από την άκρη ενός δρόμου.

Εάν μια βίδρα πιαστεί από ένα κατοικίδιο θα πρέπει να αξιολογηθούν οι τραυματισμοί της.  Εάν μια βίδρα χτυπηθεί από αυτοκίνητο, θα πρέπει να αξιολογηθεί για διάσειση, σοκ ή άλλους τραυματισμούς.  Εάν βρείτε μια βίδρα σε παγίδα, να είστε πολύ προσεκτικοί. Θα χρειαστείτε βοήθεια για να απελευθερώσετε τη βίδρα και στη συνέχεια θα χρειαστεί θεραπεία για τυχόν τραυματισμούς. Λάβετε πλήρη καταγραφή της ημερομηνίας, της ώρας και του τόπου, καθώς γι’ αυτό θα πρέπει να ειδοποιηθεί η Δασική Υπηρεσία και κάποιο Κέντρο Διάσωσης. Εάν είναι δυνατόν, βγάλτε μια φωτογραφία.

Οι μητέρες ενυδρίδες συχνά αφήνουν τα μικρά τους για να ψαρέψουν για τροφή ή μπορεί να βρίσκονται στην διαδικασία μετακίνησης.  Επομένως, το ότι ένα μικρό είναι μόνο του δεν σημαίνει απαραίτητα ότι χρειάζεται βοήθεια. Αν δείτε ένα μικρό, μην επέμβετε αν δεν κινδυνεύει άμεσα. Αντίθετα, παρατηρήστε για κάποιο χρονικό διάστημα – είναι σημαντικό να μην πλησιάζετε τα μικρά, καθώς η ανθρώπινη μυρωδιά θα αποτρέψει τη μητέρα από το να επιστρέψει στα μικρά της. Πριν από την παρέμβαση, επικοινωνήστε με τις αρμόδιες αρχές/οργανισμούς για συμβουλές.

Μην επιχειρήσετε ποτέ να σηκώσετε μια βίδρα, ειδικά έναν ενήλικα χωρίς χοντρά γάντια. Οι ενήλικες ενυδρίδες μπορεί να είναι εξαιρετικά επιθετικές και να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη σε ένα άτομο. Εάν μια ενήλικη βίδρα φαίνεται τραυματισμένη, πλησιάστε σε απόσταση ασφαλείας πριν αξιολογήσετε τυχόν τραυματισμούς. Μια βίδρα που φαίνεται αναίσθητη μπορεί να σηκωθεί ξαφνικά, οπότε να είστε πολύ προσεκτικοί. Εάν η βίδρα προσπαθήσει να απομακρυνθεί με σοβαρούς τραυματισμούς, παρατηρήστε πού πηγαίνει.  Για την μεταφορά της χρησιμοποιείστε μόνο κουτί μεταφοράς σκύλου.

Τόσο για τα μικρά όσο και για τους ενήλικες, θα συνιστούσαμε να επικοινωνήσετε με τα κέντρα διάσωσης πριν πλησιάσετε το ζώο, εκτός εάν είναι απολύτως απαραίτητο.

Διάσωση Βίδρας στην Καστοριά από στελέχη της "Εταιρείας Προστασίας Περιβάλλοντος Καστοριάς"

Όσοι αγάπησαν αυτό το μοναδικό ζώο, μπορούν να μαθαίνουν γι' αυτό από το facebook, στην παρακάτω σελίδα: