Την Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου 2024, ο Διασώστης ΠΟΔΑΖ Θανάσης Μακρής, 1ο Σύστημα Αγιάς, διάσωσε Φιδαετό (Circaetus gallicus) απόμια περιοχή λίγο έξω από την Λάρισα στην Δοξαρά, δίπλα από την γραμμή τρένου στα χωράφια. Αμέσως έγινε συνεννόηση με την ΑΝΙΜΑ και ο Φιδαετός ταξίδεψε για την Αθήνα, όπου θα έχει την περιποίηση που χρειάζεται από τους ειδικούς και κτηνιάτρους. Αξίζει να σημειωθεί πως τον Θανάση Μακρή ειδοποίησαν πολίτες που εργάζονταν στην περιοχή.
Ο Φιδαετός είναι ένας μεγάλος αετός με μήκος που φτάνει τα70 εκατοστά, βάρος μέχρι και 2,5 κιλά και άνοιγμα φτερών μέχρι και 1,8 μέτρα. Οι φτερούγες του είναι μακριές και φαρδιές, ο λαιμός του κοντός και το κεφάλι του σχετικά μεγάλο. Το χρώμα του ραχιαία είναι σκούρο καφέ, ενώ κοιλιακά είναι ανοιχτόχρωμο με το λευκό να είναι το βασικό χρώμα με καφέ κηλίδες ή ρίγες και καφέ κεφάλι και λαιμό. Αναπαράγεται σε ανοικτές ξηρές περιοχές με αραιά δάση, φωλιάζει σε δέντρα και αναζητά την τροφή του σε ανοικτές εκτάσεις ανάμεσα σε μακία, φρύγανα και διάσπαρτα δέντρα. Την τροφή του αποτελούν σχεδόν αποκλειστικά τα ερπετά, χαρίζοντάς του το κοινό όνομα «φιδαετός» καθώς είναι πολύ χαρακτηριστική η εικόνα του όταν έχει συλλάβει κάποιο φίδι και πετά προς τη φωλιά του κρατώντας το με τα πόδια του ή το ράμφος του. Στο κυνήγι φτεροκοπά παραμένοντας στο ίδιο σημείο ή απλά αιωρείται ακίνητος πάνω από περιοχή με πιθανό θήραμα, το οποίο αρπάζει με μια απότομη βουτιά.
Ο Φιδαετός προστατεύεται επαρκώς τόσο σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό και διεθνές επίπεδο αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υφίστανται απειλές κατά του είδους. Οι άμεσες πιέσεις πάνω στους πληθυσμούς του σχετίζονται με τη θανάτωσή του από τη λαθροθηρία. Οι έμμεσες πιέσεις σχετίζονται με τη χρήση μυοκτόνων δηλητήριων που τελικά μέσω των φιδιών καταλήγουν στους Φιδαετούς, και-ως συνήθως- με τη συρρίκνωση και υποβάθμιση των βιοτόπων που φωλιάζει, αναπαράγεται και κυνηγά ο Φιδαετός και τη δραματική μείωση των θηραμάτων του από τον άνθρωπο εξαιτίας του ανηλεούς πολέμου κατά των ερπετών και κυρίως των φιδιών.
Ενδιαφέρουσες πληροφορίες
- Τρέφεται (όπως προδίδει το όνομά του) κυρίως με φίδια (μέχρι και 80%!) και λιγότερο σαύρες, τρωκτικά, λαγούς και βατράχια
- Τα πόδια του είναι καλυμμένα από ενισχυμένες φολίδες ώστε να μην μπορεί να δεχτεί επικίνδυνο δάγκωμα από τα φίδια που συλλαμβάνει (αν και τρέφεται κυρίως με μη δηλητηριώδη είδη).
- Πετά σε ύψη συνήθως 20-150 m από την επιφάνεια του εδάφους, συχνά μένοντας χαρακτηριστικά στο ίδιο σημείο, και τότε ψάχνει με την οξεία όρασή του για ερπετά.
- Οι ημερήσιες διατροφικές ανάγκες ενός ενήλικου Φιδαετού, είναι 1-2 φίδια μέσου μεγέθους ημερησίως, ενώ οι νεοσσοί χρειάζονται περίπου 200 γραμμάρια καθημερινά, που σημαίνει ότι, καθ’ όλη τη διάρκεια παραμονής τους στη φωλιά, η συνολική ποσότητα ανέρχεται στα 11 κιλά, ή 270 φίδια!!
Βασικές απειλές για το είδος αποτελούν η λαθροθηρία, οι πυρκαγιές (ειδικά στις Μεσογειακές χώρες) και η απομάκρυνση των ώριμων δέντρων που του στερούν σημαντικές θέσεις φωλιάσματος. Επίσης η εγκατάλειψη των εκτατικών μορφών γεωργίας και κυρίως η παρακμή των παραδοσιακών συστημάτων βόσκησης έχουν ως αποτέλεσμα την υποβάθμιση των οικοτόπων στους οποίους κυνηγάει.
Μαζί με τον Φιδαετό από την Αγιά (Λάρισα) περιθάλπονται τώρα στην ΑΝΙΜΑ (Αθήνα), άλλοι 4 Φιδαετοί, τραυματισμένοι από ηλεκτροπληξία, τροχαίο και πυροβολισμό.