ΔΙΑΣΩΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
Διάσωση μεγάλου τραυματισμένου γερακιού από την Ένωση Παλαιών Προσκόπων 6ου Συστήματος Αεροπροσκόπων Βόλου
29/09/2024

Το Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε διάσωση ενός γερακιού που βρέθηκε στον επαρχιακό δρόμο Αργαλαστής- Ξινόβρυσης. Το εντόπισαν δύο νεαρά άτομα, ο Ιωάννης Γούλας και η Στυλιανή Παπαδάκη, εγκλωβισμένο σε συστάδα δέντρων. Οι πρώτες προσπάθειες να το ελευθερώσουν απέβησαν άκαρπες, καθώς δεν διέθεταν τον κατάλληλο εξοπλισμό για την περισυλλογή του.


Για αυτόν τον λόγο απευθύνθηκαν στα μέλη του πυροσβεστικού κλιμακίου Αργαλαστής, τα οποία αμέσως ανταποκρίθηκαν και έγινε η περισυλλογή.  Αμέσως μετά άρχισε ένας «αγώνας δρόμου», καθώς το γεράκι είχε χτυπήματα στο πόδι και στη φτερούγα του και έπρεπε άμεσα να φτάσει στην ΑΝΙΜΑ της Αθήνας.  Μετά από συνεννόηση με την ΑΝΙΜΑ παραδόθηκε στα χέρια του κ. Σκοτεινιώτη Ιωάννη, μέλους της Προσκοπικής Ομάδας Διάσωσης Άγριας Ζωής (Π.Ο.Δ.Α.Ζ.). Το τραυματισμένο γεράκι, είδος Σφηκιάρης, ήταν μήκους 60 εκατοστών με άνοιγμα φτερούγας 180 εκατοστά.  Καθαρίστηκε, ταΐστηκε και ενυδατώθηκε σύμφωνα με τις οδηγίες που δόθηκαν από την υπεύθυνη της ΑΝΙΜΑ.


Την επόμενη ημέρα, Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου, τακτοποιήθηκε κατάλληλα σε καινούργιο κουτί και ταξίδεψε για την Αθήνα. «Θέλουμε να ευχαριστήσουμε τα δύο νεαρά παιδιά για την ευαισθησία που δείξανε για το τραυματισμένο γεράκι και την άμεση και εύστοχη κινητοποίησή τους για τη διάσωσή του. Επίσης, να ευχαριστήσουμε τα μέλη του πυροσβεστικού κλιμακίου Αργαλαστής που ανταποκρίθηκαν με τη σειρά τους στο κάλεσμα των νεαρών παιδιών. Τέλος, για ακόμη μια φορά, να ευχαριστήσουμε τον πρόεδρο των Υπεραστικών Γραμμών Μαγνησίας, κ. Κολυνδρίνη, που στάθηκε πάλι αρωγός στη δωρεάν μεταφορά του γερακιού προς την ΑΝΙΜΑ Αθήνας. Το γεράκι που περισυλλέξαμε είναι το μεγαλύτερο τραυματισμένο ζώο που έφτασε στα χέρια μας (Π.Ο.Δ.Α.Ζ. 6ου Συστήματος Αεροπροσκόπων Βόλου)στην περιοχή της Μαγνησίας από την ημέρα που ξεκινήσαμε τις διασώσεις. Επίσης ευχαριστούμε την εφημερίδα " Η Θεσσαλία"και τον ραδιοφωνικό σταθμό 9,86 για την φιλοξενία και την ενημέρωση των πολιτών για την ενημέρωση του έργου μας."


Σφηκιάρης, Πέρνης ο μελισσοφάγος (Pernis apivorus)

Μεσαίου μεγέθους αρπακτικό που προτιμά δάση φυλλοβόλων με μεγάλα διάκενα. Μοιάζει με τη γερακίνα, από την οποία διακρίνεται από τη μακρύτερη ουρά και από το γκρίζο ράμφος. Τρέφεται με έντομα (κυρίως σφήκες και μέλισσες) και λιγότερο με μικρά πτηνά, τρωκτικά και αυγά.  Στην Ελλάδα το είδος παρουσιάζει ευρεία κατανομή αν και τα περισσότερα ζευγάρια ενδημούν σε Στερεά Ελλάδα, Μακεδονία και Θράκη. Ο συνολικός αριθμός ζευγαριών του είδους στην χώρα μας υπολογίζεται σε 1.000-2.000. Τυπικό δασόβιο είδος ο Σφηκιάρης απαντάταιτόσο σε ώριμα δάση όσο και σε νεαρές συστάδες με ξέφωτα ή καλλιέργειες.

Ενδιαίτημα
Καλοκαιρινός επισκέπτης στην Ευρώπη ο Σφηκιάρης συναντάται σε όλες τις χώρες. Η γεωγραφική του εξάπλωση περιλαμβάνει την τροπική Αφρική σαν περιοχή διαχείμασης ενώ σαν περιοχή αναπαραγωγής περιλαμβάνει την Ευρώπη, την κεντρική Ασία και μέρος της μέσης ανατολής, όπως το Ιράν και την Συρία. Στην Ευρώπη απουσιάζει από την Ισλανδία, την Ιρλανδία, την βόρειο Σκανδιναβία και την νότια Ισπανία ενώ στην Ρωσία φτάνει μέχρι την δυτική Σιβηρία. Στην Ελλάδα έχει αρκετά ευρεία διανομή στην ηπειρωτική χώρα καθώς και σε μερικά νησιά του βόρειου και ανατολικού Αιγαίου όπως την Λέσβο, την Σκόπελο και την Σκιάθο. Στην Πελοπόννησο είναι αρκετά αραιή η παρουσία του, σύμφωνα με τα λιγοστά στοιχεία που υπάρχουν, ενώ είναι πιο έντονη η παρουσία του στην δυτική Στερεά Ελλάδα, την Θράκη και την Μακεδονία. Στην Κύπρο είναι κυρίως περαστικό κατά τις μεταναστεύσεις του.
Τυπικό δασόβιο είδος ο Σφηκιάρης απαντάται τόσο σε ώριμα δάση όσο και σε νεαρές συστάδες με ξέφωτα ή καλλιέργειες.
Διατροφή
Ο Σφηκιάρης σπάνια θα τραφεί με μικρά θηλαστικά ή πουλιά. Η κύρια τροφή του είναι οι προνύμφες σφηκών και μελισσών που ξεθάβει, μαζί με τις φωλιές, από το χώμα. Το πολύ πυκνό φτέρωμα στο πρόσωπο τον προστατεύει από τα τσιμπήματά τους.  Τρώει επίσης και άλλα έντομα αλλά δεν λέει όχι και στα φρούτα.
Αναπαραγωγή
Φωλιάζει σε δέντρα την περίοδο Απρίλιο - Μάιο όπου γεννά 2 αυγά τα οποία επωάζει για 30-37 ημέρες. Τα νεαρά πτερώνονται μετά από 45 ημέρες ενώ η περίοδος της επιστροφής στις περιοχές διαχείμασης ξεκινά στην από τα μέσα Αυγούστου μέχρι τα μέσα Οκτώβρη.


Πως θα τον αναγνωρίσουμε: Το σώμα του είναι λεπτό και τα πόδια αδύνατα. Το κεφάλι είναι πολύ μικρό, ενώ ο λαιμός είναι μακρύς. Το μικρό τεφρωπό κεφάλι του μοιάζει με του Περιστεριού και στηρίζεται σε σχετικά μακρύ λαιμό. Το φτέρωμά του ποικίλλει: το πάνω μέρος είναι σκουροκάστανο με αχνές λευκές πιτσιλιές ενώ το κάτω μέρος έχει έντονες σκοτεινοκάστανες κηλίδες και μερικές φορές είναι τελείως καστανό. Τα μάτια του είναι κιτρινωπά και η μακριά ουρά του έχει μια σκούρα ράβδωση και δύο στενότερες κοντά στη βάση. Τα ανήλικα έχουν συχνά κρεμ αποχρώσεις στο κεφάλι και ραβδωτές καφετιές γραμμές στο κάτωμέρος.

Πιθανές απειλές. Η καταστροφή των ανοικτών δρυοδασών και γενικά η μείωση των ανοικτών λιβαδιών περιορίζει σταδιακά τις περιοχές διατροφής του είδους. Ο πληθυσμός του εκτιμάται σε 110.000-160.000ζευγάρια και θεωρείται πως αποτελεί και το 75% του παγκόσμιου πληθυσμού(BirdLife International 2004). Στην Ελλάδα το είδος παρουσιάζει ευρεία κατανομή αν και τα περισσότερα ζευγάρια ενδημούν σε Στερεά Ελλάδα, Μακεδονία και Θράκη.  Ο συνολικός αριθμός ζευγαριών του είδους στην χώρα μας υπολογίζεται σε1.000-2.000.

Το όνομα του προέρχεται από την Ελληνική λέξη Πέρνης, που ο Αριστοτέλης χρησιμοποιούσε ως συνώνυμο του αρπακτικού πτηνού, και την Λατινική λέξηapivorus που σημαίνει μελισσοφάγος.


Πρόσφατα στη Φινλανδία τοποθετήθηκε δορυφορικό σύστημα εντοπισμού GPS σε ένα θηλυκό ευρωπαϊκό Σφηκιάρη, το οποίο παρουσίασε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, λόγω της τεράστιας απόστασης και της διαδρομής που διάνυσε κατά την εποχική του μετανάστευση !  Στην παραπάνω εικόνα φαίνονται τα δεδομένα που έστειλε το GPS που είχε επάνω της, τα οποία απεικονίζουν τη διαδρομή που ακολούθησε. Έτσι, μέσα σε μόλις 42 ημέρες, κάλυψε πάνω από 10.000 χιλιόμετρα με μέσο όρο πάνω από 230 χιλιόμετρα κάθε μέρα! Δεν είναι απλά εκπληκτικό...;»!