Διάσωση Άγριας Ζωής

Η πρώτη προτεραιότητα είναι η ασφάλειά σας! Το πρωταρχικό μέσο άμυνας για τα περισσότερα παρυδάτια είναι τα ράμφη τους. Θα προσπαθήσουν να σας «δαγκώσουν», αλλά δεν προκαλούν πραγματικά καμία σημαντική ενόχληση ή τραυματισμό. Εξαίρεση αποτελούν οι ερωδιοί που μπορούν να τραυματίσουν πολύ σοβαρά τα μάτια (φοράτε προστατευτικά γυαλιά!) Να θυμάστε ότι ακόμη και ένα άρρωστο ή τραυματισμένο πτηνό θα κάνει κάθε προσπάθεια να υπερασπιστεί τον εαυτό του.

Σημειώστε τη θέση στην οποία βρήκατε το πτηνό – αυτές οι πληροφορίες θα σας φανούν χρήσιμες τη στιγμή της απελευθέρωσης.
Εάν προσπαθείτε να αιχμαλωτίσετε υδρόβια πτηνά κοντά στο νερό, να ξέρετε ότι το ζώο πιθανότατα θα προσπαθήσει να υποχωρήσει προς το νερό, καθιστώντας σχεδόν αδύνατο για εσάς να το πλησιάσετε με ασφάλεια. Γι’ αυτό προσπαθήστε να το πλησιάσετε από την πλευρά του νερού αποκόπτοντάς το από αυτό. Εάν είστε περισσότεροι άνθρωποι, είναι ευκολότερο. Η χρήση μεγάλη απόχης είναι θεμιτή. Προσέξτε πολύ στους υγροτόπους γιατί το έδαφος είναι ασταθές και λασπώδες.

α) Πλησιάστε αργά το πουλί από πίσω με πετσέτα απλωμένη μπροστά σας. Όταν είστε αρκετά κοντά, τοποθετήστε την πετσέτα πάνω από το πάνω από το πουλί για να το καλύψει πλήρως. β) Απλώστε την πάνω από την πλάτη του πουλιού και απαλά διπλώστε τα φτερά στο σώμα του φορώντας στα χέρια σας γάντια, κρατώντας το κεφάλι του πτηνού στραμμένο μακριά από το πρόσωπό σας. γ). Σηκώστε απαλά το πτηνό και τοποθετήστε το μέσα στο κουτί μεταφοράς. Μπορείτε να αφήσετε το πετσέτα στο κουτί. δ) Ελέγξτε προσεκτικά μήπως έχει μπλεχτεί σε αλιευτικά εργαλεία. Αφαιρέστε τα με προσοχή κόβοντάς τα με καλό ψαλίδι. Σε περίπτωση αγκιστριού κόψτε το στην μέση με κόφτη, για να το αφαιρέσετε.

Μόλις το πτηνό συσκευαστεί με ασφάλεια, τοποθετήστε το ζώο σε ένα ήσυχο, σκοτεινό περιβάλλον, χωρίς οπτικά ερεθίσματα, μέχρι να το μεταφέρετε.
Μην το ταΐζετε!. Τα περισσότερα τραυματισμένα πτηνά είναι αφυδατωμένα και συχνά αδυνατισμένα και η παροχή τροφής μπορεί να τα οδηγήσει στο θάνατό τους.
Φροντίστε να μεταφερθεί άμεσα σε ένα Κέντρο Διάσωσης Άγριας Ζωής.

Τα ημερόβια αρπακτικά πτηνά είναι μια μεγάλη κατηγορία που περιλαμβάνει είδη με διαφορές στο μέγεθος, την εμφάνιση και την οικολογία τους. Διακρίνονται από το γαμψό ράμφος και νύχια τα οποία χρησιμοποιούν για τη σύλληψη και τον τεμαχισμό της λείας τους. Τα πιο κοινά ημερόβια αρπακτικά στην Ελλάδα είναι η Γερακίνα και το Βραχοκιρκίνεζο.

Τι μπορείτε να κάνετε στην περίπτωση που βρείτε τραυματισμένο αρπακτικό:
- Πιάστε το αφού το καλύψετε με ένα πανί ή πετσέτα. Η κάλυψη με το ύφασμα ηρεμεί το ζώο και μειώνει το άγχος του, ταυτόχρονα βοηθάει στο να πιάσετε καλύτερα το ζώο με μεγαλύτερη ασφάλεια και χωρίς να το τραυματίσετε περαιτέρω.
- Βρείτε ένα χαρτόκουτο ανάλογο με το μέγεθος του ζώου. Ανοίξτε μικρές τρύπες, στρώστε εφημερίδες στον πάτο και ενισχύστε με κομμένες λουρίδες εφημερίδας (ή βάλτε ένα ύφσμα). Τοποθετείστε το πουλί στο χαρτόκουτο. Το χαρτόκουτο θα πρέπει να κλείνει καλά από κάτω και από πάνω.
- Επικοινωνήστε άμεσα με το πλησιέστερο κέντρο περίθαλψης και ακολουθήστε τις οδηγίες που θα σας δώσουν. Όσο πιο γρήγορα επικοινωνήσετε, τόσο μεγαλύτερες οι πιθανότητες επιβίωσης και επανένταξης του ζώου.
- Κρατήστε το σε ζεστό και ήσυχο δωμάτιο, μακριά από κατοικίδια μέχρι την αποστολή του στο κέντρο περίθαλψης.

Στην περίπτωση που πρόκειται για νεοσσό ημερόβιου αρπακτικού, που δεν έχει εμφανές τραύμα ή δείχνει υγιές, πριν το πιάσετε, επικοινωνήστε άμεσα με ένα κέντρο περίθαλψης και παραμείνετε κοντά του μέχρι να σας δοθούν οδηγίες.

Η λήψη φωτογραφιών μπορεί να βοηθήσει τόσο στην ταυτοποίηση του είδους όσο και στην καλύτερη αξιολόγηση της κατάστασης της υγείας του πουλιού, ώστε να σας δοθούν πιο εξειδικευμένες οδηγίες.

Τι ΔΕΝ πρέπει να κάνετε:
■ Μην προσπαθήσετε να φροντίσετε τις πληγές του. ■ Μη χορηγήσετε φάρμακα. ■ Μην το ταΐσετε. ■ Μην το χαϊδεύετε. ■ Μην το επιδεικνύετε σε άλλους. ■ Μην το κοιτάτε επίμονα στα μάτια.
Τα άγρια ζώα αγχώνονται πολύ με την παρουσία του ανθρώπου, γι’ αυτό και πρέπει οι κινήσεις μας να είναι περιορισμένες. Το στρες συχνά οδηγεί στον θάνατο. Τα άγρια ζώα δείχνουν το στρες με διαφορετικό τρόπο από μας. Τα αρπακτικά όταν αγχώνονται κρατούν ανοικτό το στόμα τους.
Επικοινωνήστε με το πλησιέστερο σε εσάς κέντρο περίθαλψης για οδηγίες.

Τα νυκτόβια αρπακτικά πτηνά περιλαμβάνουν είδη με κυρτό ράμφος και γαμψά, δυνατά νύχια τα οποία χρησιμοποιούν για τη σύλληψη και τον τεμαχισμό τη λείας τους. Σε αντίθεση με τα ημερόβια, στα νυκτόβια αρπακτικά τα μάτια τους βρίσκονται μπροστά, ακριβώς όπως και στον άνθρωπο. Είναι τέτοια η δομή των ματιών τους που τους επιτρέπει να έχουν καλύτερη όραση, τηλεσκοπική σε κάποια είδη, για να εντοπίζουν επιτυχώς τη λεία τους το βράδυ. Πολύ σημαντική για την επιβίωσή τους είναι η πολλή καλή ακοή που διαθέτουν. Τρέφονται με ποικιλία τροφών: μικρά πουλιά, μικρά θηλαστικά, ερπετά, έντομα και άλλα ασπόνδυλα, με εξαίρεση τον Μπούφο που μπορεί να τραφεί και με μεγαλύτερη λεία. Από τα πιο γνωστά νυκτόβια αρπακτικά στην Ελλάδα είναι η κουκουβάγια και ο γκιώνης.

Τι μπορείτε να κάνετε στην περίπτωση που βρείτε τραυματισμένο νυκτόβιο αρπακτικό:
- Πιάστε το καλύπτοντάς το με ένα πανί ή πετσέτα. Όπως και στα υπόλοιπα άγρια ζώα, η κάλυψη με το πανί μειώνει το άγχος του ζώου. Ταυτόχρονα βοηθάει στην ασφαλέστερη σύλληψή του, τόσο για το ίδιο όσο και για εσάς.
- Τοποθετήστε το πουλί σε ένα χαρτόκουτο ανάλογο με το μέγεθός του, αφού προηγουμένως έχετε ανοίξει μικρές τρύπες για να αναπνέει και έχετε στρώσει εφημερίδες (ή ένα πανί) στον πάτο. Το χαρτόκουτο θα πρέπει να κλείνει καλά από κάτω και από πάνω.
- Επικοινωνήστε άμεσα με το κοντινότερο κέντρο περίθαλψης και ακολουθήστε τις οδηγίες που θα σας δώσουν. Η άμεση επικοινωνία συνεπάγεται μεγαλύτερες πιθανότητες επιβίωσης και επανένταξής του.
- Κρατήστε το σε ζεστό και ήσυχο δωμάτιο, μακριά από κατοικίδια μέχρι τη μεταφορά του στο κέντρο περίθαλψης.

Στην περίπτωση που πρόκειται για νεοσσό νυκτόβιου αρπακτικού που δεν έχει εμφανές τραύμα, πριν το πιάσετε, επικοινωνήστε άμεσα με το κέντρο περίθαλψης και παραμείνετε κοντά του μέχρι να σας δοθούν οδηγίες.

Η λήψη φωτογραφιών μπορεί να βοηθήσει τόσο στην ταυτοποίηση του είδους όσο και στην καλύτερη αξιολόγηση της κατάστασης της υγείας του πουλιού, ώστε να σας δοθούν πιο εξειδικευμένες οδηγίες.

Τι ΔΕΝ πρέπει να κάνετε:

- Μην προσπαθήσετε να φροντίσετε τις πληγές του.
- Μη χορηγήσετε φάρμακα.
- Μην το ταΐσετε.
- Μην το χαϊδεύετε.
- Μην το κοιτάτε επίμονα στα μάτια.

Τα άγρια ζώα αγχώνονται πολύ με την παρουσία του ανθρώπου, γι αυτό και πρέπει οι κινήσεις μας να είναι περιορισμένες. Το στρες συχνά οδηγεί στον θάνατο.

Τα μικρά θηλαστικά, όπως αλεπούδες, κουνάβια, σκαντζόχοιροι, δαγκώνουν. Αποφύγετε πάση θυσία τα δόντια τους. Ρίξτε πάνω στο ζώο ένα χοντρό πανί, σακάκι ή κουβέρτα. Αν είναι αρκετά ζωηρό, το χαρτόκουτο δεν είναι κατάλληλο. Βρείτε ένα κλουβί μεταφοράς γάτας ή σκύλου. Στρώστε το με εφημερίδες και βάλτε μέσα ένα κεσεδάκι με νερό.

Τα μωρά των θηλαστικών μπορεί να είναι πολύ μωρά, με κλειστά μάτια και σχεδόν γυμνά ή και αρκετά μεγάλα αλλά για την επιβίωσή τους να έχουν ανάγκη τη βοήθεια των γονιών τους. Όταν συναντάμε ένα ορφανό θηλαστικό πρέπει να έχουμε πάντα υπόψη μας ότι μπορεί κάπου εκεί κοντά να είναι ο γονιός του και δεν θα πρέπει να το απομακρύνουμε από την περιοχή, εκτός κι αν είναι άρρωστο ή τραυματισμένο.

■ Επικοινωνήστε άμεσα με το κοντινότερο κέντρο περίθαλψης και ακολουθήστε τις οδηγίες που θα σας δοθούν.
■ Η λήψη φωτογραφιών μπορεί να βοηθήσει τόσο στην ταυτοποίηση του είδους όσο και στην καλύτερη αξιολόγηση της κατάστασης της υγείας του νεοσσού, ώστε να σας δοθούν πιο εξειδικευμένες οδηγίες.

Ως νεοσσοί ορίζονται όλα τα μωρά των πουλιών. Τις περισσότερες φορές μοιάζουν με μικρές χνουδωτές μπάλες. Ανάλογα με το είδος, οι νεοσσοί έχουν διαφορετικά μεγέθη και χρώματα καθώς και διαφορετική βιολογία. Πολλές φορές πέφτουν από τη φωλιά κατά λάθος, άλλες φορές τα ρίχνουν από ανταγωνισμό τα αδέρφια τους ειδικά όταν κάποια χρονιά υπάρχει έλλειψη τροφής, ενώ όταν δεν είναι υγιή τα ρίχνουν από τη φωλιά οι γονείς τους. Φυσικά υπάρχουν και οι νεοσσοί εδαφόβιων πουλιών που κατασκευάζουν τις φωλιές τους στο έδαφος. Πολλοί από αυτούς τους νεοσσούς λίγες ημέρες αφότου γεννηθούν ακολουθούν τους γονείς τους για την εύρεση τροφής. Χρήζει λοιπόν πολύ ιδιαίτερης προσοχής η όποια αντίδρασή μας σε περίπτωση που εντοπιστεί κάποιος νεοσσός.
Χρειάζεται αντίληψη και προσοχή διότι κάθε χρόνο, τα κέντρα διάσωσης άγριων ζώων αντιμετωπίζουν περιπτώσεις πτηνών που πιστεύουμε ότι είναι ορφανά, αλλά είναι υγιή και εξακολουθούν να βρίσκονται στη φροντίδα των γονιών τους. Μάθετε πώς να αντιλαμβάνεστε τη διαφορά.
Χρειάζεται αντίληψη και προσοχή διότι κάθε χρόνο, τα κέντρα διάσωσης άγριων ζώων αντιμετωπίζουν περιπτώσεις πτηνών που πιστεύουμε ότι είναι ορφανά, αλλά είναι υγιή και εξακολουθούν να βρίσκονται στη φροντίδα των γονιών τους. Μάθετε πώς να αντιλαμβάνεστε τη διαφορά.
Εάν βρείτε έναν αυτοστηριζόμενο νεοσσό στο έδαφος: α) Αφήστε τον μόνο του, εξασφαλίζοντάς τον από επίθεση γάτας ή σκύλου. Αν κινδυνεύει να τον μεταφέρετε αλλού. β) Κρατήστε τα κατοικίδια ζώα περιορισμένα και προειδοποιείστε τους άλλους ανθρώπους να μην πλησιάζουν. γ) Είναι φυσιολογικό τα νεοσσοί να χοροπηδούν στο έδαφος τις πρώτες μέρες μετά την έξοδο από τη φωλιά. Οι γονείς θα συνεχίσουν να τους ταΐζουν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Για παράδειγμα, μωρά κοράκια (τα οποία έχουν σχεδόν το ίδιο μέγεθος με τους ενήλικες) παραμένουν στο έδαφος για πάνω από μία εβδομάδα ενώ μαθαίνουν να πετούν. Οι γονείς τους συνήθως θα «επιτεθούν» στους ανθρώπους που τα πλησιάζουν!

Οι σταχτάρες ή αλλιώς πετροχελίδονα είναι μεταναστευτικά και πολύ εντυπωσιακά πουλιά. Κοιμούνται, τρέφονται και αναπαράγονται στον αέρα ενώ πατούν σε έδαφος μόνο όταν είναι να κάνουν φωλιά. Στην Ελλάδα αναπαράγονται 3 είδη σταχταρών: Μαυροσταχτάρα, Ωχροσταχτάρα και Βουνοσταχτάρα, ενώ ένα ακόμα είδος η Μικροσταχτάρα έχει παρατηρηθεί λίγες φορές.

Σε περίπτωση που βρείτε σταχτάρα ή νεοσσό σταχτάρας:
- Πιάστε την προσεκτικά με ένα πανάκι και τοποθετήστε την σε ένα μικρό κουτάκι, ανάλογο του μεγέθους της. Στο κουτάκι, πριν την τοποθετήσετε, να έχετε ανοίξει μικρές τρύπες (για παράδειγμα με ένα στυλό) και αν διαθέτετε στρώστε στον πάτο χαρτί κουζίνας, εφημερίδα ή ένα πανάκι. Το κουτί θα πρέπει να είναι καλά κλειστό από κάτω και από πάνω.
- Επικοινωνήστε άμεσα με το κοντινότερο κέντρο περίθαλψης και ακολουθήστε τις οδηγίες που θα σας δώσουν.
- Κρατήστε την σε έναν ζεστό χώρο με ησυχία και μακριά από κατοικίδια μέχρι τη μεταφορά της στο κέντρο περίθαλψης.

Τι ΔΕΝ πρέπει να κάνετε αν βρείτε τραυματισμένη σταχτάρα.
- Μην την ταΐσετε. Η λάθος τροφή την λάθος στιγμή μπορεί να δημιουργήσει από σοβαρά προβλήματα μέχρι και θάνατο.
- Μη δοκιμάσετε να την πετάξετε στον αέρα για να δείτε εάν πετάει.
- Μην προσπαθήσετε να φροντίσετε τα τραύματά της.
- Μη χορηγήσετε φάρμακα.
- Στην περίπτωση νεοσσού, μη δοκιμάσετε να τον μεγαλώσετε μόνοι σας. Οι πιθανότητες σωστής ανάπτυξης και βιωσιμότητας πριν ή και μετά την απελευθέρωσή του θα είναι ελάχιστες.
- Στην περίπτωση νεοσσού, μη δοκιμάσετε να τον μεγαλώσετε μόνοι σας. Οι πιθανότητες σωστής ανάπτυξης και βιωσιμότητας πριν ή και μετά την απελευθέρωσή του θα είναι ελάχιστες.
- Μην το επιδεικνύετε σε άλλους.

Η περίθαλψη των σταχταρών, όπως και των υπόλοιπων άγριων ζώων, πρέπει να γίνεται αποκλειστικά από εξειδικευμένα και εκπαιδευμένα άτομα των κέντρων περίθαλψης. Οι σταχτάρες έχουν πολύ ιδιαίτερη βιολογία και τρόπο ζωής και καθώς περνούν το μεγαλύτερο χρόνο της ζωής τους στον αέρα, χρειάζονται φροντίδα από ειδικούς για να έχουν άψογη υγεία και φτέρωμα. Διαφορετικά, οι πιθανότητες επιβίωσης είναι μηδαμινές.

Στην Ελλάδα ζουν 3 είδη χερσαίων χελωνών και 2 είδη νεροχελωνών, που προστατεύονται από την νομοθεσία, που απαγορεύει την αιχμαλωσία, την κατοχή ως κατοικίδιο και το εμπόριό τους. Γεννούν λευκά στρογγυλά αυγά σε τρύπα που σκάβουν και τα χελωνάκια μόλις εκκολαφθούν είναι ανεξάρτητα.

Αν βρείτε τραυματισμένη χελώνα, την μαζεύετε σηκώνοντάς την απαλά και προσεκτικά με τα δύο χέρια από το καβούκι, με το κεφάλι να κοιτάει προς το μέρος σας, και απευθύνεστε σε φορέα περίθαλψης. . Όταν μετακινείτε χελώνα την πιάνετε χρησιμοποιώντας τον αντίχειρα και τον δείκτη και με τα δύο χέρια, τοποθετώντας τα δάκτυλά μας στα πλάγια της χελώνας ανάμεσα στα μπρος και πίσω πόδια. Είναι ο μόνος τρόπος για να μην την τραυματίσετε ή σας πέσει κάτω. Προσέξτε, αν έχει σπασμένο καβούκι, μπορεί το σπάσιμο να επεκτείνεται και στο κάτω μέρος.

Παρατηρείστε αν υπάρχουν πληγές, ξένα σώματα, τσιμπούρια ή προνύμφες μύγας (σκουλήκια) στο καβούκι και στο σώμα. Προσέξτε αν αναδίδει άσχημη μυρωδιά. Παρατηρήστε αν περπατάει χωρίς να κουτσαίνει ή να σέρνεται στο καβούκι της.

Τα μάτια της πρέπει να είναι μαύρα γυαλιστερά και όχι μισόκλειστα, κολλημένα, θολά ή πρησμένα. Η οπτική εξέταση πρέπει να γίνει γρήγορα και κρατώντας την μακριά από το σώμα σας διότι οι χελώνες, λόγω φόβου, αποβάλλουν ούρα.

Καλύψτε προσεκτικά όλες τις πληγές με γάζα ή καθαρό πανί για να μην έχουν προσπέλαση οι μύγες. Κολλήστε τη γάζα ή το πανί με χάρτινη Softfix, για να μην προκληθεί μεγαλύτερη ζημιά όταν αφαιρεθεί.

Ανοίξτε μερικές τρύπες για αερισμό και τοποθετήστε την μέσα στο κουτί σε ήσυχο, σκοτεινό και ζεστό χώρο. Επικοινωνήστε με ένα Κέντρο Διάσωσης για οδηγίες, συμβουλές και περίθαλψη.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να κρατάμε τις χελώνες ως κατοικίδια ζώα και να τους στερούμε την ελευθερία τους στη φύση. Η τροφή που τους παρέχουμε σε ένα χώρο αυλής δεν μπορεί ποτέ να υποκαταστήσει την ποικιλία τροφής που λαμβάνουν στο ύπαιθρο.

Αν βρούμε τραυματισμένη ή νεκρή θαλάσσια χελώνα ή φωλιά

1. Kαλούμε τον ΑΡΧΕΛΩΝ - Δίκτυο Διάσωσης στο 210 8944444 ή στο 6941511511

2. Μεταφέρουμε τη χελώνα σε ΑΣΦΑΛΕΣ ΜΕΡΟΣ μακριά από κόσμο και θόρυβο. ΤΗ ΣΗΚΩΝΟΥΜΕ ΠΑΝΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΒΟΥΚΙ (ποτέ από τα πτερύγια ή το κεφάλι). Αν είναι μεγάλο ζώο που θα μεταφερθεί από 2 άτομα τη σηκώνουμε πιάνοντας το καβούκι πίσω από τον αυχένα και πάνω από την ουρά. ΑΚΟΥΜΠΑΜΕ ΤΟ ΖΩΟ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ φροντίζοντας να μη διπλωθούν από κάτω τα πτερύγια του.

3. Φροντίζουμε το ζώο να είναι σε ΠΡΟΦΥΛΑΓΜΕΝΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟ ΧΩΡΟ, ΜΑΚΡΙΑ ΑΠΟ ΡΕΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΕΡΑ. Τους θερινούς μήνες καλό είναι να σκεπάζεται ιδιαίτερα στα τραύματά του με ένα ΥΓΡΟ ΥΦΑΣΜΑ. Η θερμοκρασία του χώρου δεν πρέπει να πέσει κάτω από τους 15 βαθμούς C. Δεν είναι απαραίτητο, η χελώνα να μπει στο θαλασσινό νερό, ιδιαίτερα όταν είναι τραυματισμένη στο κεφάλι ή εξαντλημένη, τότε ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ, ΕΠΕΙΔΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΝΙΓΕΙ.

4. Αν έχει μπλεχτεί σε δίχτυα ή πετονιά, τα αφαιρούμε πολύ προσεκτικά κόβοντάς τα με ψαλίδι ή κόφτη (η χρήση μαχαιριού ενέχει κινδύνους τραυματισμού). Σε καμιά περίπτωση ΔΕΝ ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΜΕ ΝΑ ΤΡΑΒΗΞΟΥΜΕ ΑΓΚΙΣΤΡΙ Ή ΠΕΤΟΝΙΑ ΠΟΥ ΕΞΕΧΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΟΜΑ Ή ΤΗΝ ΟΥΡΑ.

5. Ελέγχουμε όλα τα πτερύγια για τυχόν ΣΗΜΑΤΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ (tags) και σημειώνουμε τον αριθμό του, αν υπάρχει

6. Κατεβάζουμε (https://www.archelon.gr/files/Deltio_Ekthalassosis.pdf) και συμπληρώνουμε το «Δελτίο Εκθαλάσσωσης» προσεκτικά για να βοηθήσουμε τόσο αυτήν όσο και όλες τις άλλες χελώνες, και το στέλνουμε στον ΑΡΧΕΛΩΝ με email: rescue@archelon.gr. Περισσότερα: www.archelon.gr

Αν βρεις Χελωνάκια στην παραλία

Δεν πρέπει να αγγίζει ή να μεταφέρει κανείς τους νεοσσούς στη θάλασσα γιατί είναι απολύτως αναγκαίο για την επιβίωση τους να φτάσουν στη θάλασσα με τις δικές τους δυνάμεις. Αν δείτε χελωνάκια να βγαίνουν από φωλιά ημέρα, ανοίξτε ένα διάδρομο στην άμμο και προστατέψτε τα από τον ήλιο, σκιάζοντάς τα, μέχρι να μπουν στην θάλασσα! Και σ’ αυτή την περίπτωση χρειάζεται η ενημέρωση της οικείας Λιμενικής αρχής πριν ληφθούν οποιαδήποτε μέτρα προστασίας (π.χ. ενημέρωση ανθρώπων, σκίαση χώρου πέριξ της φωλιάς, απομάκρυνση ομπρέλας, σβήσιμο φώτων για τα χελωνάκια).

Σαύρες: Στην Ελλάδα απαντώνται δεκάδες είδη σαύρας, που προστατεύονται από τη νομοθεσία, η οποία απαγορεύει την αιχμαλωσία, την κατοχή ως κατοικίδιο και το εμπόριό τους. Κανένα από αυτά δεν είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο.
Αν βρείτε κάποια τραυματισμένη σαύρα, τη μαζεύετε φορώντας γάντια μιας χρήσης, σηκώνοντάς την απαλά και προσεκτικά με τα δύο σας χέρια, την τοποθετείται σε ασφαλές μέρος, π.χ. ένα χαρτόκουτο και απευθυνθείτε σε κάποιο φορέα περίθαλψης άγριας ζωής. ΠΡΟΣΟΧΗ, ποτέ δεν πιάνουμε τις σαύρες από την ουρά. Παρατηρείστε αν υπάρχουν πληγές, ξένα σώματα ή προνύμφες μύγας (σκουλήκια) στο σώμα. Τραβήξτε φωτογραφίες του ζώου δίχως να το κρατάτε στα χέρια σας, με καλό κατά το δυνατόν φωτισμό, σε περίπτωση που σας ζητηθούν για την ταυτοποίηση του είδους και την αξιολόγηση της κατάστασης της υγείας του ζώου.
Δεν πρέπει να προσπαθήσετε να καθαρίσετε την πληγή και να δώσετε οποιοδήποτε φάρμακο. Δεν πρέπει να προσπαθήσετε να δώσετε φαγητό ή νερό. Καλύψτε εφόσον σας ζητηθεί προσεκτικά τις πληγές με απλή γάζα για να μην έχουν προσπέλαση οι μύγες. ■Το χαρτόκουτο θα πρέπει να είναι λίγο μεγαλύτερο από το μέγεθός της. Κολλήστε καλά τον πάτο του κουτιού τοποθετώντας εφημερίδες ή κάποιο καθαρό πανί. Ανοίξτε μερικές τρύπες για αερισμό και τοποθετήστε την μέσα στο κουτί σε ήσυχο, σκοτεινό και δροσερό μέρος και όχι στον ήλιο.

Φίδια: Στην Ελλάδα απαντώνται δεκάδες είδη φιδιών από τα οποία οι οχιές μόνο μπορούν δυνητικά να γίνουν επικίνδυνες για τον άνθρωπο και για αυτό θέλει πάρα πολύ προσοχή στο χειρισμό τους. Αν μάλιστα κάποιος δεν γνωρίζει να ξεχωρίσει τα διάφορα είδη φιδιών, τότε θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός όχι μόνο για να μην τραυματίσει το ζώο αλλά και για τη δική του ασφάλεια.
Για να πιάσει κανείς ένα τραυματισμένο φίδι θα πρέπει να έχει χοντρά γάντια και να φοράει ρούχα με μακρύ μανίκι. Οι φωτογραφίες του ζώου και σε αυτή την περίπτωση είναι χρήσιμες και μπορούν να σταλούν είτε στο κέντρο περίθαλψης είτε στη σελίδα https://www.facebook.com/herpetofauna.gr, δίνοντας ταυτόχρονα οδηγίες για το πότε και που βρέθηκε το ζώο και σε τι κατάσταση είναι η υγεία του. Ακολουθούμε τις οδηγίες του ειδικού ανάλογα με το είδος του φιδιού και την κατάστασή του.
Εναλλακτικά αν δεν έχουμε γάντια μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα κάδο στον οποίο θα έχουμε τοποθετήσει μια μεγάλη πάνινη τσάντα από μαλακό ύφασμα, όπως μιας κοινής κουρτίνας ή λεπτού σεντονιού σε διαστάσεις που να μπορεί να τοποθετηθεί σε έναν ψηλό κάδο σκουπιδιών (ύψους 80εκ. ή ψηλότερο, όπως τοποθετούμε τις σακούλες σκουπιδιών). Γέρνουμε τον κάδο δίπλα στο τραυματισμένο φίδι και με τη βοήθεια ενός μακριού αντικειμένου (π.χ. ξύλο) σπρώχνουμε το φίδι απαλά μέσα στον κάδο με τη θήκη. Μόλις το φίδι μπει μέσα σηκώνουμε τον κάδο απαλά ώστε το φίδι να πέσει στον πάτο. Κλείνουμε προσεκτικά τη θήκη κάνοντας έναν δυνατό κόμπο ώστε να μην μπορεί να βγει το φίδι. Ιδανικά μπορούμε να βάλουμε τη θήκη με το φίδι μέσα σε ένα πλαστικό κουτί αποθήκευσης με καπάκι και ασφάλειες, αφού του έχουμε κάνει πρωτίστως μερικές τρύπες για περισσότερο αερισμό. Προσέχουμε πολύ να μην πιαστεί το κεφάλι, η ουρά ή μέρος του σώματος στον κόμπο της θήκης ή στο καπάκι του κουτιού κατά το κλείσιμό τους. Κρατάμε τη θήκη ή το κουτί με τη θήκη σε σκιερό μέρος με δροσιά.

Εάν ένας σκαντζόχοιρος βρεθεί στο φως της ημέρας, τότε αυτό είναι συνήθως ένα σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά. Οι σκαντζόχοιροι είναι νυχτόβιοι. Η ενόχληση της φωλιάς του είναι μια συνηθισμένη αιτία. Μπορεί να έχει μείνει ορφανός, να είναι τραυματισμένος, δηλητηριασμένος ή με υποθερμία και πεινασμένος, επομένως η βοήθειά μας είναι ουσιώδης. Ο κακός συντονισμός των μυών μπορεί να σημαίνει εσωτερικό τραυματισμό ή υποθερμία (αν συμβαίνει αυτό, το ζώο θα είναι τόσο κρύο που δεν θα μπορεί να φάει ή να πιει ή να κουλουριαστεί και έτσι η ζέστη είναι ζωτική). Ακόμα κι αν δεν υπάρχουν εμφανή σημάδια τραυματισμού, θα πρέπει να ακολουθούνται οι ακόλουθες οδηγίες:

Βεβαιωθείτε ότι ο σκαντζόχοιρος διατηρείται ζεστός, τοποθετώντας τον σε γερό, μεγάλο κουτί, στρωμένο με πολλές εφημερίδες. Τοποθετήστε δίπλα στον σκαντζόχοιρο ένα μπουκάλι με ζεστό νερό που έχει τυλιχθεί καλά με μια φαρδιά πετσέτα. Αφήστε αρκετό χώρο για να μπορεί να απομακρυνθεί ο σκαντζόχοιρος και να μην εφάπτεται στο ζεστό μπουκάλι. Βεβαιωθείτε ότι το μπουκάλι παραμένει ζεστό, δεν πρέπει να κρυώσει.

Ελέγξτε για αυγά μύγας (μοιάζουν με χοντρές συστάδες γύρης) ή τα ήδη αναπτυγμένα σκουληκάκια, στα αυτιά, το στόμα, τον πρωκτό, τις μασχάλες και τη γούνα. Αν υπάρχουν προσπαθήστε να τα αφαιρέσετε όλα πολύ προσεκτικά. Θα σας χρειαστούν: Μεγεθυντικός φακός, τσιμπιδάκι βαμβάκι και πινέλο βαφής. ΠΟΤΕ μην χρησιμοποιείτε σπρέι ψύλλων γάτας ή σκύλου σε σκαντζόχοιρους.

Προσφέρετε στον σκαντζόχοιρο να πιεί νερό ή LECTADE (ενυδατικό διάλυμα για αφυδατωμένα ζώα που περιέχει γλυκόζη) - ΠΟΤΕ αγελαδινό γάλα καθώς αυτό μπορεί να προκαλέσει εντερίτιδα.

Κρατήστε τον στο κουτί σε ένα ζεστό, σκοτεινό, ήσυχο μέρος, καλυμμένο με συρμάτινο πλέγμα και ύφασμα, για να προστατεύεται από τις μύγες. Για την μεταφορά του, προτιμήστε ένα κουτί μεταφοράς γάτας ή σκύλου ή δύο πλαστικά καφάσια που θα τα ενώσετε με σύρμα.

Επικοινωνήστε με το πλησιέστερο Κέντρο Διάσωσης και Περίθαλψης.

Τι πρέπει να κάνετε αν συναντήσετε ως σκίουρο που φαίνεται να χρειάζεται κάποια επείγουσα βοήθεια: Πρώτα, βεβαιωθείτε ότι ο σκίουρος χρειάζεται πραγματικά τη βοήθειά σας.

Για να εκτιμήσετε εάν ένα άγριο ζώο χρειάζεται ανθρώπινη παρέμβαση, συνιστάται να ελέγξετε για τα ακόλουθα σημάδια: Είδατε σκύλο ή γάτα να παρενοχλεί το ζώο; Αιμορραγεί το ζώο; Υπάρχουν εμφανώς σπασμένα άκρα; Έκλαιγε το ζώο για πολλή ώρα; Βλέπετε έναν νεκρό γονέα κοντά; Τρέμει το ζώο; Άν η απάντηση σε οποιαδήποτε από αυτές τις ερωτήσεις είναι ναι, τότε ο σκίουρος χρειάζεται βοήθεια.

Τραυματισμένο σκιουράκι

Εάν το μωρό φαίνεται χωρίς τραυματισμό (χωρίς ματωμένη μύτη, χωρίς πληγές) και είναι ζεστό στην αφή, τοποθετήστε το σε ένα ρηχό κουτί με επένδυση πετσέτας στη βάση του δέντρου και αφήστε το ανενόχλητο για τέσσερις έως έξι ώρες. Συχνά, η μητέρα κατεβαίνει και παίρνει το μωρό. Δεν θα κατέβει αν είναι κοντά άνθρωποι ή κατοικίδια, γι' αυτό μείνετε μακριά. Εάν το μωρό είναι δροσερό ή κρύο, θα πρέπει να ζεσταθεί πριν το τοποθετήσετε έξω για ανάκτηση. Τοποθετήστε ένα μπουκάλι ζεστού νερού κάτω από την πετσέτα που ακουμπάει το μωρό. Η μυρωδιά των ανθρώπων που χειρίζονται το μωρό δεν θα κάνουν τη μητέρα να το απορρίψει. Εάν η μητέρα δεν ανακτήσει το μωρό εντός τριών ωρών ή στο σκοτάδι, φέρτε το βρέφος μέσα και κρατήστε το ζεστό μέχρι να μεταφερθεί σε Κέντρο Διάσωσης Τα τραυματισμένα μωρά σκίουροι πρέπει να μεταφέρονται αμέσως!

Τραυματισμένοι Ενήλικοι Σκίουροι

Εάν βρείτε έναν τραυματισμένο ή άρρωστο σκίουρο (ματωμένη μύτη, τρέμουλο, επίθεση από γάτα ή σκύλο), τοποθετήστε το ζώο σε ένα προστατευτικό, αεριζόμενο κουτί με επένδυση με πετσέτα ή μαλακό πανί. Φοράτε γάντια και πλένετε τα χέρια σας πριν και μετά το χειρισμό του ζώου. Καλύψτε το δοχείο με μια σχάρα και ένα ελαφρύ σεντόνι ή πετσέτα και τοποθετήστε το σε ένα ζεστό, σκοτεινό, ήσυχο μέρος μέχρι να μπορέσετε να μεταφέρετε το ζώο σε Κέντρο Διάσωσης. Ακολουθήστε τις γενικές οδηγίες που θα σας δώσουν από το Κέντρο Διάσωσης που επικοινωνήσατε, για τη διαχείριση άρρωστων, τραυματισμένων ή ορφανών άγριων ζώων. Σημειώστε ακριβώς πού βρήκατε το ζώο.

Είναι σημαντικό όταν συναντάτε για πρώτη φορά μια βίδρα που πιστεύετε ότι βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση ή τραυματισμό να μην την πλησιάσετε αμέσως. Για τα μωρά της ενυδρίδας, πρέπει να λάβετε υπόψη μια σειρά παραγόντων πριν επέμβετε, φορώντας γάντια. Ωστόσο, εάν ένα μωρό βίδρας βρίσκεται σε εμφανή κίνδυνο θα πρέπει αμέσως να το πάρετε π.χ. από την άκρη ενός δρόμου.

Εάν μια βίδρα πιαστεί από ένα κατοικίδιο θα πρέπει να αξιολογηθούν οι τραυματισμοί της. Εάν μια βίδρα χτυπηθεί από αυτοκίνητο, θα πρέπει να αξιολογηθεί για διάσειση, σοκ ή άλλους τραυματισμούς. Εάν βρείτε μια βίδρα σε παγίδα, να είστε πολύ προσεκτικοί. Θα χρειαστείτε βοήθεια για να απελευθερώσετε τη βίδρα και στη συνέχεια θα χρειαστεί θεραπεία για τυχόν τραυματισμούς. Λάβετε πλήρη καταγραφή της ημερομηνίας, της ώρας και του τόπου, καθώς γι’ αυτό θα πρέπει να ειδοποιηθεί η Δασική Υπηρεσία και κάποιο Κέντρο Διάσωσης. Εάν είναι δυνατόν, βγάλτε μια φωτογραφία.

Οι μητέρες ενυδρίδες συχνά αφήνουν τα μικρά τους για να ψαρέψουν για τροφή ή μπορεί να βρίσκονται στην διαδικασία μετακίνησης. Επομένως, το ότι ένα μικρό είναι μόνο του δεν σημαίνει απαραίτητα ότι χρειάζεται βοήθεια. Αν δείτε ένα μικρό, μην επέμβετε αν δεν κινδυνεύει άμεσα. Αντίθετα, παρατηρήστε για κάποιο χρονικό διάστημα – είναι σημαντικό να μην πλησιάζετε τα μικρά, καθώς η ανθρώπινη μυρωδιά θα αποτρέψει τη μητέρα από το να επιστρέψει στα μικρά της. Πριν από την παρέμβαση, επικοινωνήστε με τις αρμόδιες αρχές/οργανισμούς για συμβουλές.

Μην επιχειρήσετε ποτέ να σηκώσετε μια βίδρα, ειδικά έναν ενήλικα χωρίς χοντρά γάντια. Οι ενήλικες ενυδρίδες μπορεί να είναι εξαιρετικά επιθετικές και να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη σε ένα άτομο. Εάν μια ενήλικη βίδρα φαίνεται τραυματισμένη, πλησιάστε σε απόσταση ασφαλείας πριν αξιολογήσετε τυχόν τραυματισμούς. Μια βίδρα που φαίνεται αναίσθητη μπορεί να σηκωθεί ξαφνικά, οπότε να είστε πολύ προσεκτικοί. Εάν η βίδρα προσπαθήσει να απομακρυνθεί με σοβαρούς τραυματισμούς, παρατηρήστε πού πηγαίνει. Για την μεταφορά της χρησιμοποιείστε μόνο κουτί μεταφοράς σκύλου.

Τόσο για τα μικρά όσο και για τους ενήλικες, θα συνιστούσαμε να επικοινωνήσετε με τα Κέντρα Διάσωσης πριν πλησιάσετε το ζώο, εκτός εάν είναι απολύτως απαραίτητο.

Η Αλεπού είναι μεσαίου μεγέθους θηλαστικό και ανήκει στην οικογένεια των κυνοειδών. Είναι παμφάγο ζώο και θεωρείται αρκετά κινητικό, έχει την ικανότητα να τρέχει γρήγορα, να πηδάει φράχτες ακόμα και να σκαρφαλώνει σε δέντρα. Συναντάται σε διάφορους τύπους ενδιαιτημάτων, συχνά ακόμα και κοντά σε περιβάλλοντα με ανθρώπινη παρουσία, όπου το φαγητό είναι άφθονο.

Το Τσακάλι ανήκει επίσης στην οικογένεια των κυνοειδών. Είναι παμφάγο ζώο, η διατροφή του εξαρτάται με την εποχή και το οικοσύστημα. Το χρώμα του είναι γκριζοκίτρινο ή κοκκινωπό (αναλόγως την εποχή και την περιοχή) και είναι λίγο μεγαλύτερο σε μέγεθος από την Αλεπού.

Η συχνότερη αιτία τραυματισμού αυτών των θηλαστικών είναι το τροχαίο ατύχημα ενώ συχνή είναι και η δηλητηρίαση. Σε σπανιότερες περιπτώσεις τα είδη αυτά μπορεί να τραυματιστούν από πυροβόλο όπλο, να παγιδευτούν σε περίφραξη – κυρίως η Αλεπού- ή σε δόκανο. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ένα υποκείμενο νόσημα ή ο υποσιτισμός μπορεί να συμβάλει στο να πέσουν θύματα τροχαίου ή τραυματισμού με άλλον τρόπο, οπότε πάντα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι το ζώο μπορεί να είναι άρρωστο.

Σε περίπτωση που βρείτε Αλεπού ή Τσακάλι που χρήζει περίθαλψης επικοινωνήστε άμεσα με το πλησιέστερο κέντρο περίθαλψης και ακολουθήστε τις οδηγίες που θα σας δώσουν. Στη συνέχεια εάν χρειαστεί να πιάσετε το ζώο, ακόμα και στην περίπτωση που αυτό μοιάζει να βρίσκεται σε κόμμα, η σύλληψη και μεταφορά του ενέχει μεγάλο κίνδυνο τραυματισμού του μεταφορέα. Σημειώνεται επίσης, ότι ένα τέτοιο θηλαστικό μπορεί να νοσεί από λύσσα ή και άλλα επικίνδυνα για τον άνθρωπο νοσήματα όπως η λεπτοσπείρωση. Οποιοσδήποτε προσπαθήσει να το χειριστεί θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη του τα παραπάνω για να προστατέψει την υγεία και τη σωματική του ακεραιότητα ακολουθώντας πιστά τις οδηγίες που θα του δοθούν.

Στη σύλληψή των θηλαστικών αυτών χρήσιμο μπορεί να είναι ειδικό λάσο σύλληψης και σε περίπτωση που αυτό δεν υπάρχει, πολύ χοντρά γάντια εργασίας, τα οποίο θα πρέπει να φτάνουν τουλάχιστον μέχρι τη μέση του πήχη.

Για τη μεταφορά τους θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ειδικό κλουβί μεταφοράς θηλαστικών, κατάλληλου μεγέθους, με μεταλλική πόρτα που ασφαλίζει καλά.

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πότε πρέπει να παρέμβουμε και πότε όχι σε περιπτώσεις τραυματισμένων ή ορφανών οπληφόρων ζώων (δηλαδή αγριόγιδο, ελάφι, ζαρκάδι). Κάθε χρόνο πολλά μικρά οπληφόρα απομακρύνονται από το φυσικό τους περιβάλλον από ανθρώπους που έχουν καλή πρόθεση, αλλά δεν γνωρίζουν πώς μπορούν να βοηθήσουν. Τα περισσότερα μωρά αγριόγιδα, ελάφια και ζαρκάδια που συναντάμε μόνα τους στο δάσος δεν χρειάζονται την βοήθειά μας. Η μαμά τους παραμένει μακριά τους (αλλά σε σχετικά κοντινή απόσταση) για να μην προσελκύει πιθανούς θηρευτές και τα πλησιάζει μόνο 1-2 φορές το 24ωρο. Το να τα συναντήσουμε μόνα τους στο δάσος είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό!

Ένα μωρό ζαρκάδι ή ελάφι δεν χρειάζεται βοήθεια όταν:
- Ξαπλώνει κουλουριασμένο με το κεφάλι πάνω ή κάτω ή μπρούμυτα και δεν δείχνει σημάδια στρες.
- Στέκεται ήσυχο και ακίνητο σε κάποιο σημείο, προσπαθώντας να μη γίνει αντιληπτό.
- Βρίσκεται μόνο του και δεν είναι η μαμά του κάπου κοντά.
Στις παραπάνω περιπτώσεις, φροντίζουμε να απομακρύνουμε μικρά παιδιά ή κατοικίδια και φεύγουμε από κοντά του. Είμαστε σε θέση να υποδείξουμε το σημείο σε κάποιον αν χρειαστεί και μπορούμε να ελέγξουμε ξανά την κατάστασή του μετά από 24 ώρες.

Ένα μωρό ζαρκάδι ή ελάφι χρειάζεται βοήθεια όταν:
- Ξαπλώνει σε πλάγια θέση, με τα πόδια τεντωμένα η/και το κεφάλι κάτω. Μπορεί επίσης να παρουσιάζει ακανόνιστη αναπνοή.
- Κλαίει συνεχόμενα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
- Παρουσιάζει ελαφρώς ή πολύ κυρτωμένες τις άκρες των αυτιών του (σημάδι αφυδάτωσης)
- Έχει εμφανείς τραυματισμούς – πληγές ή κουτσαίνει.
- Μύγες πετάνε επίμονα γύρω του.
- Είναι κρύο ή υγρό.
- Είναι κρύο ή υγρό.
Στις παραπάνω περιπτώσεις το ζώο χρειάζεται τη βοήθειά μας. Προτού το μετακινήσουμε ερχόμαστε σε επαφή πρώτα με τη Δασική Υπηρεσία της περιοχής μας και μετά με τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ στα τηλέφωνα: 2386041500 και 6947291644.

Σε περίπτωση που έρθουμε σε επαφή με ενήλικο τραυματισμένο ζώο (δηλαδή ζώο τραυματισμένο από τροχαίο, πυροβόλο όπλο, δαγκωμένο από άλλα ζώα) πλησιάζουμε το ζώο προσεκτικά και προσπαθούμε με ένα πανί να καλύψουμε τα μάτια του. Πρέπει να κινούμαστε αθόρυβα και δεν φωνάζουμε.

Τα ενήλικα ζώα στρεσσάρονται πολύ εύκολα και μπορεί να πεθάνουν λόγω του στρες οπότε πρέπει να αποφύγουμε να χειριστούμε το ζώο με οποιονδήποτε τρόπο εκτός αν υπάρχει απόλυτη ανάγκη να μεταφερθεί άμεσα. Αν δεν μπορούμε να το πλησιάσουμε, απομακρυνόμαστε αργά και φροντίζουμε να μην πλησιάσει κανένας το ζώο. Ερχόμαστε σε επαφή με το δασαρχείο της περιοχής μας και με τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ για παραπάνω πληροφορίες.

Αν βρεθούμε αντιμέτωποι με κάποιο νεαρό σε ηλικία (νεογέννητο) αρκουδάκι ή λυκάκι σε πρώτη φάση υπολογίζουμε την ασφάλειά μας! Πολλές φορές η μητέρα τους βρίσκεται κάπου εκεί κοντά και θα πρέπει να απομακρυνθούμε για να της δώσουμε την ευκαιρία να πλησιάσει και πάλι το/τα μικρά της. Αν τα μικρά μας φαίνονται ιδιαίτερα ανήσυχα (δηλαδή κλαίνε συνεχόμενα, φαίνονται βρώμικα, ταλαιπωρημένα και αδύνατα) ερχόμαστε άμεσα σε επαφή με το δασαρχείο της περιοχής μας και μετά με τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ (2386041500). Δεν απομακρύνουμε τα μικρά από την περιοχή αν δεν μας υποδείξει ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ να το κάνουμε.

Σε περίπτωση που υπάρχουν σοβαρές υποψίες ότι πρόκειται για περίπτωση ορφανών ζώων μπορούμε να πλησιάσουμε τα μικρά και να προσπαθήσουμε να τα πιάσουμε χρησιμοποιώντας ένα σκληρό γάντι εργασίας ή μια πετσέτα – κουβέρτα. Τα νεαρά αρκουδάκια ή λυκάκια ή αρκουδάκια μπορεί να δαγκώσουν άσχημα αν φοβηθούν ή τρομάξουν οπότε και δεν επιχειρούμε να τα πιάσουμε με γυμνά χέρια. Ο μόνος κίνδυνος που διατρέχουν –άμεσα – τα μικρά αφορά την πιθανότητα αφυδάτωσης και έλλειψης γλυκόζης οπότε μπορούμε να χορηγήσουμε μια κουταλιά μέλι είτε απευθείας στο στόμα είτε διαλυμένο με λίγο νερό. Ενημερώνουμε άμεσα το δασαρχείο της περιοχής μας και τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ και είμαστε σε θέση να τους υποδείξουμε το σημείο που βρίσκεται το ζώο.

Αν συναντήσουμε κάποιο τραυματισμένο ενήλικο ζώο, αρκούδα ή λύκο, δεν επιχειρούμε ΠΟΤΕ να πλησιάσουμε για πρώτες βοήθειες. Μπορεί να κινδυνεύσουμε. Φροντίζουμε να απομακρύνουμε περαστικούς, παιδιά και κατοικίδια από το σημείο. Επικοινωνούμε άμεσα με το δασαρχείο και τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ για να μας δώσουν παραπάνω οδηγίες καθώς και με την Άμεση Δράση για να αποτρέψει την συγκέντρωση πλήθους στο σημείο. Η Ομάδα Άμεσης Επέμβασης του ΑΡΚΤΟΥΡΟΥ θα αναλάβει το περιστατικό από κει και πέρα.

Στοιχεία Δασαρχείων εδώ: https://kemioteko.gr/index.php?id=326:katalogos-dasarxeion-diefthynseon-dason

Υπάρχουν δεκάδες είδη νυχτερίδας στον ελλαδικό χώρο, όλα τους όμως είναι εντομοφάγα ζώα. Τις συναντά κανείς σε διάφορα ενδιαιτήματα, ακόμα και μέσα σε χωριά και πόλεις.

Είναι πολύ μικρά πλάσματα και για αυτό ο χειρισμός τους πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός. Ένας άλλος λόγος που πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με τα ζώα αυτά είναι ότι μπορεί να είναι φορείς ασθενειών, ακόμα και της λύσσας.

Για να πιάσετε μια νυχτερίδα χρησιμοποιήστε κάποιο πανί με το οποίο θα την σκεπάσετε και στη συνέχεια ανασηκώστε την προσεκτικά και απαλά, αλλά σταθερά. Για πρόσθετη δική σας ασφάλεια μπορείτε να φοράτε κάποιο γάντι που να μην μπορεί να διαπεράσει τα δοντάκια της.

Την τοποθετείτε σε χαρτόκουτο στο οποίο προηγουμένως θα έχουμε ανοίξει μικρές τρυπούλες με ένα στυλό και στον πάτο θα έχουμε βάλει χαρτί κουζίνας ή κάποιο πανάκι. Αφού τοποθετήσετε το ζώο μέσα κλείνετε το κουτί ερμητικά τόσο από κάτω όσο και από πάνω, δίχως να αφήσετε την παραμικρή χαραμάδα, γιατί μπορεί να δραπετεύσει. Το ζώο δεν κινδυνεύει από έλλειψη οξυγόνου καθώς ο αέρας θα μπαίνει από τις τρύπες που έχετε ανοίξει στο κουτί.

Η λήψη φωτογραφιών μπορεί να βοηθήσει τόσο στην ταυτοποίηση του είδους όσο και στην καλύτερη αξιολόγηση της κατάστασης της υγείας του πουλιού, ώστε να σας δοθούν πιο εξειδικευμένες οδηγίες.

Ακολούθησε τα εξής σε περίπτωση που συναντήσεις φώκια:
ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΝΕΡΟ: Μην πανικοβληθείς, μην κάνεις απότομες κινήσεις, μην προσπαθήσεις να πλησιάσεις το ζώο, σεβάσου τον ζωτικό του χώρο, απομακρύνσου κολυμπώντας αργά, πολύ προσοχή αν έχει νεογνό!
ΣΤΗ ΣΤΕΡΙΑ: Πολλές φορές οι φώκιες βγαίνουν στη στεριά την περίοδο που αλλάζουν τρίχωμα ή και για να ξεκουραστούν. Όταν ξεκουράζονται οι φώκιες ανασαίνουν βαριά και κάνουν θορύβους, αυτό τις περισσότερες φορές είναι ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ. Μπορεί όμως και να πρόκειται για ζώο που χρειάζεται βοήθεια!
• ΜΕΙΝΕ τουλάχιστον 30 μέτρα ΜΑΚΡΙΑ από το σημείο που βρίσκεται η φώκια και παρατήρησε την συμπεριφορά της.
• ΜΗΝ κάνεις ΘΟΡΥΒΟΥΣ κοντά στη φώκια, μην πετάς άμμο, πέτρες και άλλα αντικείμενα προκειμένου να τραβήξεις την προσοχή της. Όπως κάθε άγριο ζώο, η φώκια χρειάζεται ησυχία, απόσταση και σεβασμό.
• ΜΗ ΒΡΕΧΕΙΣ τη φώκια. Αν είναι έξω από το νερό θέλει να παραμείνει στεγνή!
• ΜΗΝ ΤΑΙΖΕΙΣ ποτέ τη φώκια, είτε στη στεριά είτε στη θάλασσα!
• ΜΗΝ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙΣ την πρόσβαση της φώκιας προς τη θάλασσα.
• ΜΗΝ ΑΦΗΝΕΙΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ να πλησιάσουν τη φώκια, μπορεί να τραυματιστούν καθώς η συμπεριφορά της φώκιας μπορεί να είναι απρόβλεπτη. Σαν ΔΙΑΣΩΣΤΗΣ είναι πολύ σημαντικό να κάνεις πολύ καλή συνεννόηση με MOm, να γίνει διαχείριση ανθρώπων, προστασία από το κρύο, προστασία από τον άνεμο, περιορισμός του ζώου, σκίαση του ζώου και μεταφορά του ζώου σε πολύ εξαιρετικές περιπτώσεις.
• ΤΑ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ ΖΩΑ θα πρέπει να ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΟΝΤΑΙ, καθώς μπορεί να είναι φορείς επικίνδυνων ασθενειών για τη μεσογειακή φώκια.
• ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕ με ΠΡΟΣΟΧΗ το μέγεθος και το χρώμα της, και αν φέρει στο σώμα της χαρακτηριστικά σημάδια, είναι παγιδευμένη σε αλιευτικά εργαλεία ή έχει κάποιο σοβαρό τραυματισμό επικοινώνησε με την πλησιέστερη Λιμενική Αρχή για να αναφέρεις το περιστατικό και ειδοποίησε ΑΜΕΣΑ τη MOm καλώντας στο: 210 5222 888 και το 6942 494471. Ειδοποίησε άμεσα ακόμα και αν το ζώο είναι νεκρό.

Η σωστή διαχείριση των τραυματισμένων ή άρρωστων κητωδών τα οποία εκβράζονται ζωντανά στις ακτές μας είναι ιδιαίτερα σημαντική μέσα στις πρώτες ώρες και καθοριστική για τη ζωή του ζώου. Για πρώτες βοήθειες σε περιστατικά κητωδών τα οποία εκβράζονται στις ακτές ζωντανά, τραυματισμένα, άρρωστα, ορφανά, εγκλωβισμένα ή αποπροσανατολισμένα, καλέστε το Ερευνητικό Κέντρο ∆ιάσωσης και Περίθαλψης Κητωδών – ΑΡΙΩΝ, κάθε µέρα σε 24ωρη βάση: 6945-531850 και 6945-644994

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΟΤΑΝ ΔΕΙΤΕ ΕΝΑ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΕΝΟ ή ΑΡΡΩΣΤΟ ΚΗΤΩΔΕΣ
1) Βεβαιωθείτε ότι το ζώο είναι ζωντανό. Αναπνέει κάθε 15-20 δευτερόλεπτα.
2) Μην το οδηγήσετε ποτέ στα βαθιά. Μη το τραβάτε ποτέ από τα πτερύγια ή την ουρά.
3) Φροντίστε ώστε ο φυσητήρας (το ρουθούνι) να είναι καθαρός και πάντοτε έξω από το νερό.
4) Διατηρείστε τα μέρη του σώματος που είναι εκτεθειμένα στον αέρα υγρά και δροσερά, με θαλασσινό νερό.
5) Σκεπάστε το με ανοιχτόχρωμο και βρεγμένο ύφασμα, αφήνοντας ακάλυπτα τα πτερύγια, τα μάτια και το ρουθούνι.
6) Καλύψτε με βαζελίνη (όχι αντηλιακά) τα μέρη του σώματος που είναι εκτεθειμένα στον αέρα. Προσοχή, όχι σε μάτια, ρουθούνι και χείλη.
7) Μην ρίχνετε νερό ή οτιδήποτε άλλο στο ρουθούνι.
8) Μην χορηγείτε τροφή ή υγρά.
9) Απομακρύνετε τον κόσμο. Διορίστε έναν “υπεύθυνο ακτής”, ο οποίος θα κατευθύνει και θα συντονίζει τη διαδικασία της διάσωσης. Τοποθετήστε περιοριστικά σχοινιά γύρω από την περιοχή διάσωσης στην ακτή, έτσι ώστε να απομακρύνεται το πλήθος.
10) Ηρεμία και ησυχία στους χειρισμούς. Το στρες μπορεί να αποβεί μοιραίο.
11) Μη χρησιμοποιείτε ισχυρό φωτισμό πάνω στο δελφίνι.
12) Ειδοποιείστε αμέσως τον «ΑΡΙΩΝ» και το τοπικό λιμεναρχείο (108)

Το πρωταρχικό πράγμα που απαιτείται να προσέξουμε κατά το χειρισμό ενός ζώου είναι τόσο η προσωπική μας ασφάλεια όσο και η ασφάλεια του ζώου. Τυχόν λάθος χειρισμός μπορεί να οδηγήσει σε δικό μας τραυματισμό ή και να επιδεινώσει την κατάσταση της υγείας του ζώου.

Για την σωστή και ασφαλή μεταφορά του, είναι πολύ σημαντικό να το τοποθετήσετε μέσα σε ένα χαρτόκουτο. Ποτέ να μην το τοποθετείτε μέσα σε συρμάτινο κλουβί, διότι μπορεί να τραυματιστεί σοβαρά. Αν πρόκειται για πουλί να μπορεί να σταθεί όρθιο μέσα στο χαρτόκουτο, αν χρειαστεί. Πρέπει δηλαδή το κουτί να είναι τόσο μεγάλο ώστε να το χωράει άνετα, αλλά όχι να περιφέρεται.

Σιγουρευτείτε ότι η βάση είναι πολύ καλά ασφαλισμένη εξωτερικά (χρησιμοποιήστε ταινία συσκευασίας). Στη βάση πρέπει να έχετε στρώσει μερικά φύλλα εφημερίδας ολόκληρα και από πάνω λουρίδες εφημερίδας πλάτους 2 εκ. περίπου οι οποίες να είναι αρκετές ώστε να δημιουργηθεί ένα μικρό στρώμα στο όποιο να μπορεί το πουλί ή το ζώο να κάτσει άνετα και επίσης να απορροφούνται τα περιττώματά του. Αυτό τα βοηθάει στην περίπτωση που είναι τραυματισμένα σε κάποιο πόδι ή φτερό και δεν μπορούν να ισορροπήσουν, ώστε να μπορούν να κάτσουν χωρίς να πιέζονται. Το κουτί πρέπει να μπει σε κάποιο δωμάτιο χωρίς ρεύματα, να είναι κλειστό στο πάνω μέρος και ασφαλισμένο, έτσι ώστε σε περίπτωση που το πουλί ή το ζώο συνέλθει να μην μπορεί να το ανοίξει. Δεν το ενοχλούμε περισσότερο από όσο χρειάζεται για να μην του προκαλέσουμε περισσότερο στρες. Επίσης θα πρέπει να ανοίξουμε μικρές τρύπες (1 εκ.) , να μην χωράει να βγει από αυτές, αλλά να μπορεί να παίρνει αέρα. Επειδή σε αυτό το κουτί θα ταξιδέψει για ένα Κέντρο Περίθαλψης, είναι σημαντικό να τηρηθούν όλα τα παραπάνω για την ασφάλεια του ζώου. Το χαρτόκουτο είναι ο πιο ασφαλής τρόπος μεταφοράς για δύο λόγους:
α)δεν μπορεί να τραυματιστεί χτυπώντας στα τοιχώματα και
β)δεν βλέπει έξω και με αυτόν τον τρόπο παραμένει ήρεμο.
Η τοποθέτηση του ζώου μέσα στο κουτί μπορεί να γίνει με 2-3 τρόπους: α) μέθοδος box-over, όπου καπακώνουμε το ζώο με το κουτί και με ένα βοηθητικό χαρτόνι από κάτω, γυρίζουμε το κουτί πολύ προσεκτικά ή β) με την βοήθεια μιας σκούπας μετακινούμε πολύ προσεκτικά το ζώο μέσα στο κουτί που έχουμε τοποθετήσει δίπλα του και γ) με την κλασική μέθοδο όπου καλύπτουμε το ζώο με μια μεγάλη πετσέτα και πιάνοντάς το , απ’ έξω, το μεταφέρουμε μέσα στο κουτί.

Για να μεταφερθεί με ΜΜΜ, κλείνουμε με ασφάλεια το καπάκι, γράφουμε ευδιάκριτα το Κέντρο προορισμού και τα δικά μας στοιχεία με τηλέφωνα και σημειώνουμε ευδιάκριτα στο κουτί ΠΡΟΣΟΧΗ ΖΩΝΤΑΝΟ ΖΩΟ – ΑΓΡΙΑ ΖΩΗ.