Η Εφορεία Εφαρμογής Προγραμμάτων Περιβάλλοντος σχεδίασε μια απλή και ενδιαφέρουσα δράση και καλεί όλα τα Λυκόπουλα , Προσκόπους και Ανιχνευτές του Σ.Ε.Π., να συμμετέχουν στην 1η πανελλήνια παρατήρηση των φτερωτών γειτόνων μας!
Στην Ελλάδα απαντώνται περισσότερα από 450 είδη πουλιών. Τα πιο πολλά αποφεύγουν τον άνθρωπο και αναζητούν το φυσικό περιβάλλον για να ζήσουν. Υπάρχουν όμως κάποια που έχουν προσαρμοστεί στους ανθρωπογενείς χώρους, όπως είναι οι αγροί και οι οικισμοί. Εδώ μπορούν να περάσουν ένα μέρος ή και ολόκληρη τη ζωή τους.
Όταν το χειμώνα η επιβίωσή τους δοκιμάζεται από τις άσχημες καιρικές συνθήκες, αρκετά είδη, όπως ο Κοκκινολαίμης, πλησιάζουν τις πόλεις και τα χωριά. Άλλα είδη, όπως ορισμένες παπαδίτσες και δεκοχτούρες, μπορούν να ζήσουν όλη τους τη ζωή μέσα στα πάρκα και τους κήπους των πόλεων και χωριών.
Επειδή η παρατήρηση των πουλιών (birdwatching) είναι μια δραστηριότητα που ενθουσιάζει μικρούς και μεγάλους σε όλο τον κόσμο, οργανώσαμε για την διάρκεια των φετινών Χριστουγεννιάτικων διακοπών (27 Δεκεμβρίου 2021 με 9 Ιανουαρίου 2022) μια πανελλήνια δραστηριότητα παρατήρησης των 12 πιο συνηθισμένων πουλιών της γειτονιάς μας, του κήπου μας, του πάρκου μας, με τίτλο: «Αναγνωρίζω τους φτερωτούς μου γείτονες»!
Η ατομική αυτή δράση για Λυκόπουλα, Προσκόπους και Ανιχνευτές γίνεται με την επιστημονική εποπτεία και συνεργασία της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας (https://www.ornithologiki.gr/el/)και συντονίζεται από την Εφορεία Εφαρμογής Προγραμμάτων Περιβάλλοντος της Γ.Ε./Σ.Ε.Π.
Η συμμετοχή σας είναι ατομική και πάρα πολύ εύκολη:
1. 1) Κατεβάζετε και εκτυπώνετε το PDF της Φόρμας Αναγνώρισης /admin/dsContent/UserData/CommonFiles/Αναγνωρίζω τους φτερωτούς μου γείτονες (3).pdf και παίρνετε τις κατάλληλες πληροφορίες για τους 12 φτερωτούς μας γείτονες, που βλέπετε παρακάτω, βλέποντας και τις πολύ όμορφες φωτογραφίες που μας παραχώρησε η Ορνιθολογική.
2. 2) Παρατηρείτε τους φτερωτούς σας γείτονες, στην διάρκεια των διακοπών. προσεκτικά, στον κήπο σας ή στην γειτονιά σας και προσπαθείτε να αναγνωρίσετε αυτά τα πουλιά, σημειώνοντας το είδος και το πλήθος στην εκτυπωμένη φόρμα.
3. 3) Τέλος πηγαίνετε στη Φόρμα Παρατήρησης https://forms.office.com/r/hxVaa9T8yDκαι συμπληρώνετε μέχρι την Κυριακή 9 Ιανουαρίου 2022 τα αποτελέσματα των παρατηρήσεών σας!.
1) Γαλαζοπαπαδίτσα (Parus caeruleus)
Στην Ελλάδα ζουν 7 διαφορετικά είδη παπαδίτσας. Η Γαλαζοπαπαδίτσα είναι η μοναδική που έχει γαλάζιο «σκουφάκι» στο κεφάλι. Όλες οι παπαδίτσες εντυπωσιάζουν με τις ακροβατικές κινήσεις τους στα κλαδιά: μπορούν ακόμη και να κρεμαστούν ανάποδα προκειμένου να ξετρυπώσουν κάποια κρυμμένη λιχουδιά
2) Δεκαοχτούρα (Streptopelia decaocto)
Μοιάζει με περιστέρι, έχει όμως πάντα τον ίδιο γκριζωπό χρωματισμό με λεπτό κολάρο στο λαιμό και φωνή που μοιάζει να λέει «δεκαοχτώ!». Παλιότερα ζούσε μόνο στα Βαλκάνια, μέσα στον 20ο αιώνα έχει εποικήσει χιλιάδες ευρωπαϊκές πόλεις.
3) Δενδροφυλλοσκόπος(Phylloscopus collybita)
Όλοι οι φυλλοσκόποι είναι μικρά λαδοπράσινα πουλάκια που τριγυρνούν αεικίνητα στις φυλλωσιές δέντρων και θάμνων. Ο Δεντροφυλλοσκόπος είναι ο μοναδικός που θα δούμε τακτικά τον χειμώνα στην Ελλάδα. Τον ονομάζουν και «Σουϊτάκι» λόγω της φωνής του που ακούγεται σαν «σου-ίτ»
4)
4) Καλόγερος(Parus major)
Είδος παπαδίτσας που ξεχωρίζει από το μαύρο σκουφί, που θυμίζει καλυμμαύκι, και τη μαύρη γραμμή στο στήθος και την κοιλιά που θυμίζει «πετραχήλι». Στο αρσενικό αυτή η γραμμή είναι πιο έντονη. Μόνιμος κάτοικος στα μεγάλα πάρκα, χρησιμοποιεί συχνά τεχνητές φωλιές.
5) Καρβουνιάρης(Phoenicuros ochruros)
Οι καρβουνιάρηδες τον χειμώνα επισκέπτονται ταράτσες και άλλους χώρους με τσιμέντο που τους θυμίζουν τις βραχώδεις τοποθεσίες που φωλιάζουν στα ορεινά. Έχουν χαρακτηριστική όρθια στάση και κινούν με τρέμουλο την πορτοκαλιά ουρά τους.
6) Καρδερίνα(Carduelis carduelis)
Πανέμορφος συνδυασμός απαλών και έντονων χρωμάτων. Κόκκινο στο πρόσωπο και κίτρινο χρώμα στις φτερούγες. Μελωδικό κελάηδημα και κάλεσμα. Ανάλαφρο πέταγμα. Συχνά τη βλέπουμε σε αγκάθια των οποίων προτιμά τους σπόρους.
7) Κοκκινολαίμης(Erithacus rubecula)
Εξαιτίας του τολμηρού χαρακτήρα του, όλοι θα τον δούμε το χειμώνα. Αντίθετα, το καλοκαίρι ζει πιο διακριτικά, στα δάση. Τόσο ο αρσενικός όσο και ο θηλυκός κελαηδούν τον χειμώνα ένα μελωδικό μελαγχολικό σκοπό.
8) Κότσυφας(Turdus merula)
Ο αρσενικός ξεχωρίζει αμέσως από το κίτρινο ράμφος και το κατάμαυρο φτέρωμα.
Το θηλυκό και τα νεαρά είναι σκούρα καφετιά. Φωλιάζει στα πάρκα των πόλεων και το πολύ μελωδικό κελάηδημά του ακούγεται ήδη από τα μέσα του χειμώνα.
9) Σπίνος(Fringilla coelebs)
Ο «σπουργίτης» του δάσους φωλιάζει επίσης σε μεγάλα πάρκα, ενώ τον χειμώνα επισκέπτεται ακόμη και τους μικρούς
κήπους.
Διακρίνεται από τη διπλή σειρά λευκών «γαλονιών» στις φτερούγες. Το αρσενικό έχει γκρι κεφάλι και καφετιά ράχη ενώ το θηλυκό είναι πιο ομοιόχρωμο.
Την άνοιξη ξεχωρίζει το σύντομο αλλά πολύ μελωδικό κελάηδημα του αρσενικού.
10) Σπιτοσπουργίτης(Passer domesticus)
Μάλλον ο πιο επιτυχημένος συμπολίτης του ανθρώπου, σπάνια θα τον δούμε μακριά από ανθρωπογενές περιβάλλον. Στην Ελλάδα υπάρχουν 5 είδη σπουργιτιών αλλά ο αρσενικός Σπιτοσπουργίτης είναι ο μοναδικός που έχει γκρι «στέμμα».
Ο θηλυκός είναι πιο ομοιόχρωμος, χωρίς μαύρο στο λαιμό.
11) Σταχτοσουσουράδα(Motacilla cinerea)
Γκρίζα ράχη και κίτρινη κοιλιά. Φωλιάζει κοντά σε τρεχούμενα νερά αλλά το χειμώνα επισκέπτεται ακόμη και τις μεγαλύτερες πόλεις.
Όπως όλες οι σουσουράδες, περπατά κουνώντας πάνω-κάτω την ουρά της.
12) Ψαρόνι(Sturnus vulgaris)
Στο μέγεθος περίπου του Κότσυφα με μαυριδερό επίσης φτέρωμα που όμως είναι διάστικτο με ασπριδερές κηλίδες, ειδικά τον χειμώνα. Πολύ φλύαρο, μιμείται και τις φωνές άλλων πουλιών. Τον χειμώνα μπορεί να σχηματίσει τεράστια σμήνη που εντυπωσιάζουν με τους συγχρονισμένους ελιγμούς τους.
Ευχαριστούμε πολύ την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ για την πολύτιμη επιστημονική της βοήθεια και την παροχή φωτογραφιών και ζωγραφικών αναπαραστάσεων των 12 φτερωτών γειτόνων μας.